December

December

Ik ben niet bij jouw geboorte
geweest, helaas
ik hoorde dat het stormachtig was
vurig en intens
en dat wilde ik beleven
hoe de wintermaand het licht ziet
of brengt
je ontsnapte uit het duister
uit de schoot van november
voor jou beter bekend
als de vrouw met tien minnaars

Als ik mijn ogen sluit
fantaseer ik beter
ik zie je geboorte
als een ochtendzon
die de zee omhoog duwt
of de zee ontstijgt
en ik zie je de zee ontstijgen
de zee die denkt een oceaan te zijn
ik wandelde bij de zonsopgang
en zag bij je geboorte
alle kleuren van de regenboog
kleuren die uit contrasten ontstaan,
aan de botsingen ervan

Je bent de enige twaalfde
die de dertien doodde
je bent diegene die de rug breekt
van de tijd

Met jou eindigt het jaar
na jou begint een ander getal

Straks vieren we het honderdjaar
van de start van de eerste wereld
Oorlog...

Moeder allervragen

In de late jaren tachtig was er een man

een dertiger
docent aan de Universiteit van Amsterdam
een exotische vrucht die verjaardagsfeesten bezocht,
op zoek naar interessante gesprekken
die man was ik
aan mijn voorhoofd kon niemand mijn interesses
zien of raden
een allochtoon kan van alles wezen
asielzoeker, crimineel, gastarbeider
of een gewone vakantieganger
ik was nieuwsgierig naar mensen
Ik vertelde graag, jarenlang had ik verteld
over de onderdrukking van mijn volk
over mijn vlucht
over een lange tocht in de sneeuw
over mijn angst voor hongerige wolven
over de rebellen en soldaten
over de heli’s die dood en verderf zaaiden
Ik vertelde tot ik er nachtmerries van kreeg
en op zo’n feest ben je een gevangene
in een woestijn van vreemde ogen
Je voelt de zandstorm
maar je ziet hem niet
Net als heli’s die opeens opdoemen
en de dood uitdelen, als warme broodjes
Op een avond bevond ik me in een massa
een theaterdirecteur zag Abraham
en dat moest gevierd worden
Op zulke feestjes
wil je een gewoon gesprek voeren
over theater, over filosofie,
over schoonheid van het landschap
over voetballen en zelfs over koken
Ik was passief, lusteloos
Ja, ik heb ook zulke momenten
Ik wilde alles behalve mijn verleden
in de buurt, zeker niet op het feest
met al die mensen erbij
Ik stond als een schaap in een woestijn
een schaap dat op een groene helling
hoorde te grazen
Een jonge vrouw zei ‘hoi’ en stak zacht
haar hand in mijn hand
Mijn hand vertederde
Mijn stem raakte gespannen
ze stelde zonder het te beseffen
de ‘normale’ vraag die van mij
een wolf maakte, tandeloos
Haar vraag was de bom en ik was Hiroshima
dat kon ze niet weten
haar vraag liet alle spoken los
uit mijn verleden
Ik werd achtervolgd maar bleef staan
Dode vrienden en familie vielen me aan
slachtoffers van de chemische aanvallen
staken hun tongen naar me uit
Beleefd beantwoordde ik haar
met elk antwoord ademde ik gif
Het gif dat daar gestrooid was
Ik oogde vriendelijk en vitaal
maar ze zag de ruïnes niet
Alleen een masker zag ze
ze kon ook niet weten
dat ze raak had geschoten, bij de eerste vraag
De vraag die luidde: ‘Waar kom je vandaan?’
De vraag bezat meer gif dan in al die chemische bommen
Hij was de speer die een vliegende vogel
in zijn vleugel raakte
Ik werd duizelig
een onzichtbare kracht zoog ons
steeds verder naar beneden
We belandden in het moeras van de oorlogen
tussen Irak en Iran
Een diepe afgrond schoof tussen ons in
Een kracht dreef ons uit elkaar
Onze woorden waren hol
Onze ogen zonder glans
We waren uitgeput en zochten een uitweg
Zij nam het initiatief: ‘Nog een glas wijn?’
Ze verdween
Er diende zich een andere vrouw aan
Ze stak haar zachte hand in mijn hand
Ze stelde de vraag, de bom
Ik wilde geen Nagasaki zijn
De moeder van alle vragen
wilde ik niet meer horen
Mijn ogen meden de hare
‘Ziet u die dame daar
met twee wijnglazen in de hand,
vraagt u het maar aan haar
ze kent mijn verleden’
Ik draaide me om, baande me een weg
door de ogen, de oren
Door de spoken van mijn verleden
Ik bereikte met moeite de buitendeur
De ijskoude wind voelde als een frisse bries
mijn spoken lachten me uit
Sindsdien geen verjaardagen meer
al een kwarteeuw niet…•

Dit gedicht is gebaseerd op het essay
‘Moeder aller vragen’, Trouw, november 2008
Ibrahim Selman

November

November

Wie van ons is de tel kwijt
wie is de tijd vergeten
wie haalt de schouders
op. Kom wees eerlijk
november, je bent in de war
het was maar een uurtje
geef toe
je wilde eerder beginnen
één uur eerder
ik wilde je 25 uur vroeger
de laatste dag van oktober
liet ons in de steek
ik bonkte op je poorten
met blote vuisten
met mijn voorhoofd dat
bloedde
ik dacht je wakker te schudden
ik kwam je wedergeboorte
beleven
ik trof de sterfdag van oktober
die wild was
oktober wilde niet vertrekken
hij sloeg een gat in onze zielen
we vlogen elkaar
in de haren
dat kon iedereen beamen
hoe konden we met elkaar vechten
voor je geboorte
voor je nog het licht kende

Ja, ik beken: ik was de tel
kwijt
ik schoot op de tijd
mis
de wolken raakten lek
regen,
regen in het kwadraat
je bent de regenmaand
dat schreven vele dichters

Niemand schreef over de boogschutters
of de lieve schorpioenen
zonder gif…

www.ibrahimselman.nl
http://www.noord.amsterdam.nl/vrije-tijd/stadsdeeldichter/gedichten-ibrahim/november/

Waterlandplein

Korte versie van de opdracht 

Lange versie met de speech van de burgemeester van AMsterda
http://youtu.be/4q1T6HLjKl4

 

En de wind blaast
de wind veegt
en de wind raapt ons
stampt ons van de grond
bij elkaar

omhoog, trap voor trap
trede voor trede
waar we onszelf kleuren
steeds lichter
we stijgen uit, de donkerte
we zweven in het licht
en de wind streelt
en de wind danst
en de wind is dronken van plezier 

het Waterlandplein viert feest
voor de terugkeer van de vlinders
van de negen zilveren manen
die nu herleven
op onze irissen

ze vliegen over
op en neer
ze landen en stijgen
met de opgaande zon
met de wolken en de regen
van de regenboog maken ze een bloem
en we kijken over de horizon
onze wenkbrauwen gaan omhoog
en onze pupillen wijd open
wanneer de horizon de zon slikt
wij zijn blij met onze gedaante
onze metamorfose is bijna compleet

dat kunnen de oude en trouwe bewoners
beamen
we waarderen hun ongemak
van de zeven jaren
en het wachten loont
we maken dan een diepe buiging
voor alle bewoners
van voor, tijdens en na-
onze gedaanteverwisseling

nu mag iedereen achterover leunen
de wind is gaan liggen
opgelucht
er zullen plezierige tijden aanbreken
de vette jaren liggen in het vizier…

Nu is het moment gekomen:
spot ons met licht
van alle kanten
hef het glas, op ons

Proost….

Mijn Nacht...

Je was even míjn nacht
zacht als je huid
teder als tranen
en ik hield je hand
vast in mijn hand
je was een veer op mijn wang
een kus op mijn mond
je was de maan
vol van licht
je was de zon
mijn zonnige nacht
hoe kan dat nou, dacht ik
maar in een droom kan alles
ik wilde in die droom
blijven en
leven tot mijn sterfdag
maar je verdween
in een felle licht
ik werd blind
ik zag jou als een kind
met speen in de mond
opgeslokt in verdriet

Nu durf ik niet te slapen
mijn nacht is niet

van mijn...

Breaking news

De rader zegt dat het land Nederland 

is gevangen genomen
door een regenwolk 
Nederland is opgerukt met
wortel en al 
ontvoerd en mishandeld
 
Het nieuws vertelt:
Nederland lijdt aan geheugenverlies 
Ze weet niet dat ze een deel geworden 
van een regenwolk 
het zweeft, zwijgt en gaat door
 
Leve Nederland dat 
Regen heet...
 

Absurd

In Nederland regent het

dat hoorde ik
maar ik zit in de zon
brandende zon
ik drink een kop koffie
met veel melk
warme melk
ik moet wakker worden
van teveel luieren
van teveel slapen
van teveel zon
 
In Nederland waait het hard
dat hoorde ik
maar ik zit in de zon
geen wind
de zee is rustig
ik drink mijn kop koffie
en wacht
op de wind
die me meeneemt
naar de regen
naar de storm met kracht zeven
 
ik vind het niet erg
misschien smaakt de koffie
lekkerder, in de kou
misschien ook niet
 
Nu zit ik nog in de zon
dat het daar regen 
lijkt me absurd 
dat het daar hard waait
kan ik niet geloven
 
en dat ligt aan mij!!

 

Oktober

 
Hoe moet ik je beschrijven
dichten over je zwoele nachten 
langs het strand dat tracht 
de verleiding te weerstaan
niet vreemd te gaan 
met de zee die flirt
die blijft aandringen
steeds met hogere golven 
schuimbekkend en zoenend
 
Hoe kan ik je nachten voelen
die ik in de kou achterliet 
die zich begroeven
in de begraafplaats langs het kanaal
niet wetende;
eenmaal daar geen terugkeer
waarom ben ik weggegaan
naar het zuiden
naar de warmte 
de droogte en de cactussen 
het zuiden dat steeds verstekelingen 
in de steek laat
naar de diepte trekt
en als lijken teruggeeft
 
Hoe moet ik je kracht beschrijven
jij, krachtig als Enkido* 
jij, veroveraar van nummer 10
jij, de lente en de herfst tegelijk
jij, de Messi onder de maanden
de Pele van jaren zestig
 
Hoe moet ik je plaatsen
weigen en overwegen
hoe moet ik je peilen
je gaat je eigen gang
op het einde van je leven 
op de laatste zondag
vlak voor je sterft 
draai je de tijd een uur terug
jij bent de enige van de twaalf
die een uur langer leeft 
ten koste van maart
je scoort weer en doet 
je rugnummer de eer aan
je verlengt de herfst 
enkele keren met de geur
van de sneeuw
 
*Enkido is de vriend van Gilgamesh, de 15de koning van Uruk 2500 vc (Huidige Irak). Hij was oersterk en kon met blote handen een stier temmen.
 
 
 

Gedachte, boek en bibliotheek

Gedachte, boek en bibliotheek*
 
1. Gedachte
 
In de lucht zweef ik, onzichtbaar
alert als een parasiet
wachtend op de prooi
op een intelligent hoofd
ik val aan en steek
meestal de juiste cel
het hoofd raakt bevrucht
ik vloei op papier,
sluip in een computer
ik word geredigeerd
in het licht gehouden
gewogen en geslepen
gekopieerd en gedrukt
 
ik ben een gedachte
 
2. Boek
 
In handen word ik gehouden
gestreeld en besnuffeld
ik wil mijn woorden fluisteren,
in je oor
je wilt me liever zien
je brengt me overal
in je woon- en slaapkamer
in je keuken
op de wc laat je me te lang staan
op een terras te kort liggen
ik ben je wegwijzer
je dichter, je slaaf en je meester
je wilt me uitpluizen
letter voor letter
woord voor woord en zin voor zin
ik neem je mee op avontuur
naar de ontknoping
 
ik ben een boek…
 
3. Bibliotheek
 
Ik heb de wijsheid in kasten
boeken vol macht
verhalen die op je wachten
met kleuren en kaften
ik heb alles in de hand
gesorteerd in mijn mars
hier kan je op reis gaan
door alle werelddelen
in fictie en non-fictie
 
tussen mijn muren buigt het heelal
het zonnestelsel maakt een knieval
voor het boek
kom bij me, vertrouw me
ik geef je verdieping
 
ik ben een bibliotheek
 
* dit gedicht is gemaakt ter ere van de opening van de nieuwe OBA's in Amsterdam Noord en werd tijdens de opening op 21 september 2013 door mezelf voorgedragen 

De maan

Vannacht waakte het raam

over mijn lichaam 
uitgeput lag ik in een bed
ter hoogte van haar schoot 
werd ik geaaid
misschien door een hand
tot twee keer toe
binnenin een uur
was het de maan
die door het raam scheen
wie kuste mijn blote rug
dat voelde ik
dat zag ik heel even
twee keer
was jij de maan
of droomde ik van 
een die midden in de nacht
door de ramen straalt
blote ruggen kust en
 
Verdwijnt...

Mijn Weg, mijn paard

De weg is een paard
mijn paard
de teugels heb ik
vast in de hand
stevig, ren voorbij
alle wegversperringen 
alle hobbels
ik zwaai met een knipoog...
en soms valt uit het zadel
een gedicht
dat eigen leven leidt
met een korte
maar lange ij past niet bij...

Bezopen

De nacht is bezopen

hij duwt me
hij schopt het donker in
straat in straat uit
omsingelt me in Amsterdam 
alles verandert in plas
de wolken breken hun rug
ik ren en raak buiten adem
 
de nacht is bezopen
hij duwt me
hij schopt me de regen in
plas in plas uit
Amsterdam herkent me niet
na drieëndertig jaar
 
vannacht is alles bezopen
de straten
de wolken
het donker 
ik krijg duw na duw
de duwen maken de weg blind
hoe kan de weg mij dan vinden
 
hoe kan ik de bezopen Amsterdam
mijden
in het donker
in een steeg
in een lege nest...
 
12. sep, 2013

http://www.noord.amsterdam.nl/vrije-tijd/stadsdeeldichter/gedichten-ibrahim/september/

September

September

 
Vergeet die warmte
je voorganger was heet
van aard
de zon, heer en meester
dagen rekten zich lang uit
de horizon lag te wachten
lang
op de laatste zoen
op een buiging van de zon
die terrassen niet wou verlaten
dronken, ging hij iedere dag
onder,
een duik in de koele zee
 
Vergeet niet de behoeftes
breng regen
de bomen schreeuwen
van verlangen
de bloemen en het gras
en trouw ben je
net als altijd 
regen, regen en regen
het is het feest
van festivals en de regen
regen van cultuur
regen van gedichten
de marathon van de geest
halve marathon voor de sport
van dam tot dam
regen en wind in de benen
warmte in het hart
 
Vergeet niet dat ik van je hou
als ik je verlaat hou me vast
als ik je bemin
laat me los
je bent de lente,
in herfstgedaante...

 

Een memorabele reis

Een reis kan je maken
naar de Sahara
naar de top Everist
van het gebergte Himalaya
je kunt naar Noord- en Zuidpool
gaan
je kunt oceanen oversteken
overal op deze wereld
waarvan drievierde uit wateren
bestaat, kan je gaan
en staan
waar je niet kunt
gaan of staan
in je eigen organen
en ik heb een reis gemaakt
een echte reis
geleid door een oog
van licht
een alziende lichtoog
de reis begon met pijn
brandend en stekend
maar welke lancering
is zonder pijn?
mijn reis begon bij de uitgang,
de enige ingang van het leven
de oorsprong
ik zweef door dalen
door heuvels en valleien
ik zag en vloog tussen takken
bladeren en grotten
alles heel en mooi,
ongeschonden mooi
alleen het plassen is nu
vuur...

Dieper dan jezelf

De slaap is diep

dieper dan zichzelf
overtreft zich en mij erbij
in alle opzichten
zonder snurk
baart me
midden in de nacht
begin ik opnieuw 
een pasgeboren baby
begint altijd opnieuw 
of is dat geen wet of weet
dan ben ik
geboren,
in een vreemde gedaante...
 

Opgesloten

Ergens in een woud
we noemen het liever bos
bouwde een kabouter een hut
van hout
hij legde wat tegels neer
ruw als de huid van een heks
hard als een leugen
de kabouter ging dood
de hut bleef staan
de heks ook
een vreemdeling kwam langs
hij bouwde een hek
en bakende de hut af
de hut voelde zich benauwd
opgesloten in het woud
het woud dat wild bleef
de hut werd klein
kleiner dat het hek
hij tuurde in de verte
steeds droeviger
steeds wanhopiger
steeds wachten op redding
de boswachter lag in een put
een in diepe put
te sterven

de hut wilde vluchten
van zijn omheining
het woud en het hek
kwamen steeds dichterbij
de heks maakte geluiden
haar lach en haar gehijg
verscheurde zijn oren
hij bleef kijken
hij bleef turen
naar de hoop
en die lag in die diepe put
te sterven

opeens was alles stil
na een korte flits
heerste er duister
de ogen gingen dicht
het hek bleef taai
de ogen niet...

Tent

Vanavond wilde ik
de stilte uit zijn tent lokken
ik stak een vuur aan
de wind stak hem neer
het duister zong:
Het lot is leegte...
ik wou protesteren 
mijn woorden smolten
op mijn tong
de stilte bleef onbewogen
in zijn tent
binnenin me...

Augustus

Augustus

Jouw lot is definitief
eeuwig
je zult nooit een stap verzetten
niet vooruit
niet achteruit
je kunt niet vluchten
de grenzen zijn hermetisch 
afgesloten en waterdicht
juli zal je altijd voor zijn
altijd voorblijven 
je kunt geen minuut
zelfs geen seconde van september 
krijgen

Dat is de wet van de natuur
dat is het lot
Positief is dat je elk jaar
terugkomt
eeuwig
dat zou de mensen 
niet lukken
nooit
misschien in het hiernamaals 
en dat is alles behalve
zeker...

http://www.noord.amsterdam.nl/vrije-tijd/stadsdeeldichter

Samenzijn

 
In de massa ben ik
eenzaam als een geestelijke
die op het punt staat 
het geloof in de Heer
te verliezen
In jou bijzijn ben ik 
slechts een gedachte
een stervende
een wachtende gedachte 
op een ambulance 
die de weg niet kent
in een onmetelijke woestijn
de verlangen sluiten de ogen
reanimatie is verleden tijd
 
Ik moet leren luisteren
in mijn hart is het geloof
ongeloof;
de eenzame snuiter
de scepter
en ik luister naar de wind
eenzaam in zijn vlucht
klaar voor afscheid 
 
Afscheid is het ultieme
samenzijn...

Tussen 10 maart 2011 en 1 april 2014 was ik de stadsdeeldichter van Amsterdam-Noord. Meestal word ik gevraagd een gedicht te maken voor een bepaalde gelegenheid in de stadsdeel maar ik schrijf af en toe ook op eigen initiatief een gedicht dat te maken heeft met Noord. De gedichten van de stadsdeeldichetr treffen jullie via deze link aan. 

Echter ik heb meer gedichten. 
Mijn eerste gedichtenbundel is uitgekomen bij uitgevrij de Geus in 1998 en heet Dans van een bevroren land. Mijn tweede gedichtenbundel kwam bij Indeknipscheer in 2000 uit en heet Vrijdheid is dood. In mijn essybundel Dapper Hart gezocht bevat het boek 27 gedichten.
http://www.noord.amsterdam.nl/vrije-tijd/stadsdeeldichter/