Apo

Afgelopen dagen circuleerde een foto op de homepage van diverse Facebook vrienden. Het is een foto van de PKK leider Abdullah Ocelan, Apo. De foto is onlangs opgenomen tijdens een bezoek van een man en een vrouw in zijn gevangenis in Turkije. Diegene die de foto plaatsten hebben helaas geen beschrijving van de foto gedaan en er staan nergens de namen van zijn bezoekers. Jammer, want dat zijn historische gebeurtenissen en die moet je zorgvuldig mee omgaan. In ider geval ik ga er vanuit dat een van de bezoeker of beide zijn advocaten of een advocaat en een politiek figuur. Op de foto staat Apo in het midden. De vrouw aan zijn linkerzijde en de man aan zijn rechterzijde. Beide kijken vriendelijk, Apo niet. De sinds 1999 in de gevangenis zittende Koerdische leider is grijs geworden, totaal grijs. Hij heeft een dikke buik en hangende schouders. De foto doet me denken aan mensen die een ziekenhuis bezochten en foto's maakten met de zieke familielid. Ik wilde andere foto's van Apo zien en zocht op Google. Heel veel foto's, verschillende foto's. Lachend, boos kijkend en poserend. Ook diverse achtergronden variërend van de PKK vlag, Koerdische vlag en de vlag van Turkije. Je ziet hem een keertje met een duif op zijn rechterschouder maar je ziet hem ook met handboeien. Wat je op alle foto's ziet is de dikke snor en de dikke wenkbrauwen. Op de foto die in het vliegtuig was opgenomen toen hij in 1999 gevangen was genomen zie je hem geboeid met dikke grijze plakband. Hij kijkt voor zich uit en naast hem zit een gemaskerde lid van de Turkse arrestatie team naar hem te kijken. Op die foto waren alleen de haren van zijn korte bakkebaard grijs. Die foto roept herinnering bij me op. Het enige wat bij me gebleven is dat hij zei tegen zijn arrestanten dat zijn moeder een Turk is. Ik kan me niet herinneren dat hij strijdvaardig was op dat moment. Dat kan. Men kan in een schok verkeren na zulk gebeurtenis. Later toen hij berecht werd en delen uit de zitting werden uitgezonden bood hij zijn excuus aan de moeders, aan de moeders van Turkse soldaten die in Koerdistan waren gesneuveld. Van een Koerdische leider mag je verwachten dat hij als een valk zou staan en zeggen dat hij zal blijven vechten tot zijn volk van onderdrukking bevrijd wordt en dat niet zijn schuld is of van zijn strijders dat die soldaten gesneuveld werden want daar hadden ze niet te zoeken, ze waren immers daar om dood en verderf te zaaien. 

Misschien makkelijker gezegd dan gedaan en ik was gelukkig niet in zijn positie. Echter ik ken strijders die het Koerdische nationale lied zongen en dansten op weg naar de galg. Maar die strijders waren geen leiders. Natuurlijk dat nu de Koerden in noord-Koerdistan bepaalde culturele rechten hebben is mede te danken aan Apo en zijn jarenlange strijd. Misschien was hij ook de bedenker van het beëindigen van de strijd in Noord-Koerdistan dat (officieel) oost Turkije heet. Dat alle strijders moesten uit "Turkije" vertrekken was een eis van de de Turkse regering, van Erdogan. En misschien ook goed, vanuit zijn optiek, want Koerden genieten culturele rechten. Het enige wat overblijft is zijn vrijlating. Als Erdogan de laatste tegenslagen niet had gehad en niet in rivaliteit was geraakt met zijn machtige denkgenoot Gulen had hij misschien Apo vrijgelaten. Wie weet...

Alleen ik weet niet wanneer ik over Koerdische leiders denk, zonder enkele uitzondering, ik me een lied herinner. Het lied is van Kawis Aga. Dat lied had hij voor de Koerdische "koning" Sjekh Mahmood gezongen. Sjekh Mahmood vocht tegen de troepen van de Britten die de Iraakse koning steunden. Alle Koerdische stamhoofden hadden mahmood beloofd hem te steunen in zijn strijd maar toen die strijd begon gaven de Koerdische leiders niet thuis. Ze bleven gewoon thuis.

Veel luistermelancholie toegewenst: http://m.youtube.com/watch?v=wlVY7WKfx_U