Zijn moeder stierf op de sterfdag van mijn vader

De plaats graaft zich in de mens en blijft in de mens tot die sterft. Dan worden de rollen omgedraaid. De mens wordt teruggegeven aan de ruimte, als een lijk of als as. Die twee rolwisseling momenten interesseren me. Vooral wanneer de mens als individu eeuwig verdwijnt. De mens sterft één keer en de sterfoorzaken zijn talloos. Ik zou, als het zo ver is, en ik in staat ben om te mogen kiezen zou ik voor een snelle, bliksem snelle einde kiezen. Ik wil mezelf en mijn naasten de ellende van een langdurige uittakeling besparen. Dat er mensen zijn die hun geliefden jaren in coma of in de klauwen van Alzheimer houden is wel nobel en misschien voortvloeit uit een positief menselijk gebaar maar ik vind het een verloren tijd. Een tijd waar de waardigheid en liefde langzaam sterft of verandert in een zware liefdadigheidslast. 

Vandaag kwam ik een bevriende ex collega tegen, dicht bij zijn huis. We namen de stijle trap naar boven op. Thee en gebak smaakten lekker. De oude muziek platen, beter bekend al LP, die zijn woonkamer domineren worden het gespreksonderwerp maar al snel namen de grijze haren en de rimpels het over. Ik vraag ineens naar zijn moeder die al heel lang ziek was. De moeder die bijna tien jaar prooi werd voor een onzichtbare maar meedogenloze Alzheimer. De Alzheimer die haar herinneringen in de war bracht, die haar doelloos liet verdwalen en dingen liet doen waar ze bij een helder moment zich er weer voor schaamde. En hij antwoordt: 'Mijn moeder is dood. Wist je niet? Ze overleed op 2 december.' Terwijl hij verder vertelt denk ik aan die datum die ik telkens, al veertig jaar vergeet. Het is ook de sterfdatum van mijn vader. Ik slik de sterfdag van mijn vader door met behulp van een slokje thee en een hapje gebak en herinner me dat ik met vakantie en dacht aan alles behalve aan mijn vader. Ook niet aan hem die op de vroege ochtend zijn zus afloste en aan het bed van zijn moeder stond en keek hoe ze wartaal sprak. Ze sprak de taal van kinderen die pas leren spreken. Kleine kinderen die klanken produceren en denken dat ze zinnige dingen vertellen. De stervende moeder zou ook hetzelfde gedacht hebben. Ze was door alzheimer tot een kleine kind gereduceerd. Ze nam afscheid van hem in haar eigen taal. De taal die door de keel van Alzheimer kwam. Alles in haar hersenen was bezet door de ziekte behalve haar hart en dat wilde niet opgeven waardoor het een lang gevecht werd. Een uitputtingsgevecht. Eindelijk gaf het hart ook op. 

In de nuchterheid waarmee hij over zijn moeder vertelde ging een vage vuur gepaard, van onderdrukte emoties. De emoties en nuchterheid hielden elkaar in balans. In de duinen is zijn moeder gecremeerd, net als zijn vader die zich bijna dertig jaar eerder aan de ruimte teruggaaf, als as. Toen was mijn bevriende ex collega jong en ging door de duinen wandelen. De duinen gaven hem toen rust. Nu hij ouder is dan zijn vader op zijn sterfdag wilde weer de rust in de duinen vinden maar de rust was moe. De rust was ook onder de indruk van de Alzheimer, van de crematie, van de handen schudden en condoleanties in ontvang nemen. De duinen voelden op die december dag bevangen door melancholie. De melancholie die naar een frisse lucht hapte.