30. aug, 2014

Zijn de nabestaanden slachtoffers?

Robert is een nabestaande. Zijn broer Erik zat met zijn vrouw en enige zoon in MH17. Robert wordt geïnterviewd door een televisieverslaggever. Een mooi journalistiek verslag dat het leed van een nabestaande vorm geeft, een poëtische vorm. Aan het einde van het programma zit Robert aan tafel, samen met zijn vrouw. Hij verteld bijna onderkoeld dat hij zijn broer en diens gezin zal missen '...de verjaardagen en op de theateravonden zullen hun twee stoelen leeg blijven'. Hij schiet vol maar probeert zich te vermannen. Zijn vrouw kijkt hem medelevend aan, aarzelt even en steekt haar linkerhand en raakt zacht zijn rechterarm. Die scène kan je niet onberoerd laten. De liefde voor zijn verloren familieleden, de machteloosheid maar ook het begrip voor anderen wordt subtiel in het verslag weergegeven. 

Eerder in het programma betoogt Robert zijn medeleven met de Oekraïners, met de mijnwerkers, die dagenlang trachten de slachtoffers en hun ledematen op te rapen. De lichamen en en delen er van lagen verspreid op een groot stuk grondgebied. Dat die mensen na al die verschrikkingen die ze meegemaakt hebben bij het zien en oprapen van de slachtoffer misschien een kop koffie hebben gekregen en verder naar hun huizen zijn gegaan om vervolgens weer hun "gewone werkzaamheden" te hervatten. Die mensen krijgen geen slachtoffers hulp zoals de slachtofferhulp in Nederland bekend is. 

In Nederland was eigenlijk iedereen boos op de Oekraïners. Men bestempelde ze als respectloze dieven die de slachtoffers hebben minacht. Achteraf bleek dat die Oekraïners waren dapper en hadden medeleven en behandelden de slachtoffers met respect. Ze hielden waarschijnlijk trauma over. 

Robert die samen met zijn gezin probeert het verlies van hun dierbaren te bewerken dwingt respect bij me af. Zal het bizar klinken als ik de nabestaanden van de slachtoffers van de oorlog in Koerdistan, van de verschillende bevolkingsgroepen, hetzelfde lot gun als dat van de Nederlandse nabestaanden van MH17 die overigens ook oorlogsslachtoffers waren? 

Zijn de nabestaanden van slachtoffers ook een soort slachtoffers? Denk aan de ouders van de oorlogsfotograaf Jim Foley. Maar denk ook aan de onbekende nabestaanden. Denk aan de nabestaanden van de slachtoffers die hun dierbaren via Facebook zien dat die in groepjes door de terroristen eerst flink vernederd worden en dan op een laffe wijze geëxecuteerd  worden, onder het geroep dat Allah de grootste is. 

http://www.npo.nl/eenvandaag/26-08-2014/AT_2015474