21. okt, 2017

Oordeel niet te snel, lees deze historische achtergrond!

Allereerst moet gezegd worden dat de huidige president van de regionale regering van Koerdistan was de eerste Koerdische leider die besloot een referendum te houden over de onafhankelijkheid van zijn Koerdische regio. Hij heeft die historische stap gedaan en het volk heeft met een geweldige meerderheid JA gestemd. Dat hij een miscalculatie (over de reacties van buurlanden en en van de internationale machten) heeft gemaakt is zeker. Zijn Amerikaanse, Europese en andere landen ter wereld hebben hem laten vallen als een baksteen. Zijn buurlanden dreigden met oorlog en de hele wereld trok de handen er van terug. Dat is beschamend voor de wereld, een gitzwart punt in het geweten van de democratie en mensenrechten. 

Het referendum werd gehouden en het volk vierden dagen lang feest. Het volk had noch gerekend op moordend reacties noch op een verraad van dat kolossale effect. De president had immers zijn rivaal Talabani met een ongekende eer begraven. Talabani werd in een indrukwekkende ceremonie met de Koerdische vlag bedekt en begraven. ‘Dat is een grote eer’ dacht misschien Barzani. Maar dat patriottische gebaar kwam hem en het Koerdische volk duur te staan. De oudste zoon van de overleden Talabani Bafl heeft samen met 38 leden van zijn partij de president maar vooral het Koerdische volk en specifiek de bewoners van de stad Kirkuk verraden. 

De president is sinds dat verraad, de overname van de stad Kirkuk niet in het openbaar geweest. Zou hij de Julius Caesar van de 21ste eeuw zijn geworden? Ik denk dan aan dat complot en de woorden van Julius Caesar, de woorden die symbool van verraad werden: ‘Ook jij Antonius?’. Deze woorden richte hij aan zijn naaste generaal Marcus Antonius die hem de genade steek diende. 

Ja, het zwijgen van de president sinds de coup onder leiding van Bafl Talabani is niets van hem vernomen. Zou een familielid de rol van Antonius hebben overgenomen? Ik weet het niet maar toen ik de beelden van de vergadering van het Koerdische kabinet zag (eerste na het verlies van meet dan 50% grondgebied)  bekroop me dat gevoel. De gezichten spraken boekdelen. Aan de rechterzijde van de primer Necirvan Barzani, een neef van de president, zat namelijk zijn vice premier Qubad Talabani, de jongste zoon van Talabani en de broer van de complot pleger Bafl. 

Het kabinet onder leiding van Necirvan Barzani toonde haar medeleven met Qubad en condoleerde hem met het overleden van zijn vader. Zijn vader die op 3-10-2017 stierf en op 6-10-2017 met grote ceremonie in de stad Sulaymani het boekwerk van zijn partij PUK werd vereerd en begraven. Als het aan familie Talabani lag was de kist in de Iraakse vlag gehuld en niet de Koerdische en dat hebben ze ook kenbaar gemaakt. Zijn zoon Bafl verscheen twee dagen later een oproep. In een video boodschap zei hij duidelijk dat hij de stad Kirkuk en en de zogenaamd betwiste gebieden (Koerdische gebieden die de Koerden op ISIS na 2014 hebben veroverd) een gezamenlijke bestuur wil geven, met andere woorden aan de Iraakse autoriteiten geven. Op de achtergrond stond slechts de Iraakse vlag naast de vlag van zijn partij. De vlag van Koerdistan was nergens te zien. 

Wat er aan de hand is met de president weet niemand. Maar zijn neef en de premier van de Koerdische regio willen graag met Bagdad onderhandelen. Over wat zou je denken, over meer overgaves? Over meer vernederingen? Want de Koerden hebben zich uit alle betwiste gebieden terug getrokken, zonder enkel verzet. Behalve een incident op de dam van Mosul. Een incident dat het gevoel van het Koerdische volk en de Koerdische strijders symboliseert. Toen de Sjiitische milities naar voren kwam om de dam van de Koerdische troepen over te nemen maakte een van die Sjiitische militie een vernederende opmerking richting de Koerdische strijder die de dam moesten verlaten. Één strijder kon zijn emoties niet de baas worden en schoot vervolgens er acht van de sjiitische milities dood. Hij werd ook doodgeschoten. 

Ja, dus ik begrijp niet over wat willen de Koerden onderhandelen. Waarschijnlijk over het handhaven van de Koerdische politiek van de afgelopen zes decennia. In afgelopen zes decennia houden de twee Grootste Koerdische partijen én de opstand van Koerden in stand én het verraad in balans. Een overzicht:

  • 1946-1947. Op 22 januari 1946 werd het Koerdische republiek Mahabad in Iran gesticht. Qazi Mohammed werd de president en Mustafa Barzani werd benoemd tot minister van defensie. In augustus van hetzelfde jaar richte Barzani de KDP, Partij voor Democratisch Koerdistan, op en wilde daarmee de Koerdische zelfstandigheid verder naar Koerdische gebieden binnen de Iraakse grenzen brengen. Het jonge Mahabad republiek leefde maar elf maanden. De Koerden kregen die steun niet die ze van Stalin beloofd. Stalin gooide, met bemiddeling van Groot-Brittannië op een akkoord met de Sjah van Iran. De Koerden waren niet opgewassen tegen een goed getreind leger. Qazi Mohammed werd, samen met een aantal van zijn ministers, in het openbaar opgehangen. Mustafa Barzani kon, samen met enkele honderden strijders op tijd vluchten. Er werd een klopjacht door Turkije, Irak en Iran gestart. Hij kon uiteindelijk de Sovjetunie bereiken en daar kreeg hij onderdak. In 1947 was Jalal Talabani 14 jaar oud en werd lid van de KDP. Toen was Masoud Barzani, de huidige Koerdische president, een paar maanden oud.
  • 1947-1958 Irak beleefde in die periode een betrekkelijk rustige tijd onder de monarchie. de minderjarige koning van Irak was de zoon van de eerste koning die in 1925 bij het ontstaan van Irak van Jordanië werd gehaald, door Groot-Brittannië die toen alle touwtjes in de handen hadden. 
  • 1958-1966. Na de coup van de links georiënteerde generaal Qasim op 14 juli 1958 werden contacten gelegd met Mustafa Barzani. Deze keerde naar Irak terug en de Koerden zouden een soort autonomie kregen. Na een jaar liep alles stroef. In september 1961 begon Barzani met het gewapende verzet voor autonomie van de Koerdische gebieden. Dat leidde tot verzakking van de regering van Qasim. Op 8 februari 1963 pleegden de Arabische nationalisten een coup en vermoorden Qasim. Saddam Hussein nam toen deel aan de coup. En Jalal Talabani, die een actieve leiding in de KDP had werd een soort woordvoerder en reisde overal. Hij was een bewonderaar van de Egyptische president Nasir. In het zelfde jaar begon Talabani een soort verzet tegen Barzani die handen vol had om de troepen van Iraakse Baathisten uit Koerdistan te kregen. Irak was toen een militaire bondgenootschap met Syrië aangegaan en met de steun van Nasir van Egypte. De Syrische troepen onder leiding van Assad, vader van de huidige president van Syrië vochten in Iraaks Koerdistan tegen Barzani. 
  • 1966-1970 Talabani richte eigen partij op en ging officiel over naar de Iraakse regering en vocht tegen de Koerdische opstand, tegen Mustafa Barzani. Zijn partij werd bekend als ‘Jalali’. Hij werd door Koerden als verrader en collaborateur gezien. Hij en zijn partij kregen de titel Djasj van 66, betekent het ezeltje van 66. Jalali’s vochten, samen met de Iraakse troepen, tot maart 1970 tegen de troepen van Barzani. Op 11 maart 1970 bereikte Barzani een akkoord over een verdrag met Saddam Hussein. Het verdrag werd bekend als het akkoord van Azar (Maart). Het verdrag hield in: een overgangs periode van vier jaar zou moeten uitmonden in een zelfbestuur. 
  • 1970-1974, in die periode groeide en bloeide de Koerdische culturen en de Koerdische taal werd zelfs in de rest van Irak onderwijzen, was immers niet verplicht om in examens op te nemen. In die periode benaderde Talabani zijn rivaal Barzani en liet zijn partij opgenomen worden in alle instanties die werden bestuurd door Barzani’s partij KDP. Een voorbeeld: de eerste man van de Koerdische studenten vereniging was KDP en de tweede van PUK. En dat gold voor alle partijorganen en afdelingen.
  • 1973 maakt Saddam een hele slimme beweging. Hij bereikte een akkoord met zijn grote vijand, de Iraakse Communistische partij. In feite was het een manoeuvre van Saddam om de Koerden zwak te maken. Een grote deel van de sjiitische bevolk in Irak en vele Koerdische “intellectuelen waren communisten of sympathisanten. En de communisten trapten in de val van Saddam Hussein. Ze begonnen een media oorlog en bespotten met de Koerden. De Iraakse communistische propaganda werkte twee zijig, tegen Koerden en maakte van Saddam een soort mythe. Saddam vond dan de situatie rijp genoeg om het verdrag met Koerden te verzwakken, zodanig verzwakken zodat de Koerden er niet mee akkoord konden gaan. Kirkuk was toen de essentie van de onenigheid. Koerden eisten Kirkuk op maar de Iraakse regering weigerde dat.
  • 1974-1975 op 12 maart 1974 kondigde de Iraakse president Al-Baker (Saddam was de vice president maar de machtigste) dat het verdrag voltooid was. Barzani en Talabani gingen er niet mee akkoord en kondigden hun gebieden als bevrijd Koerdische gebieden. Er begon een gewapende strijd. Saddam had een zeer sterke militaire macht en luchtmacht. Daarnaast had hij, dankzij de Iraakse communistische propaganda de linkse wereld aan zijn zijde. Bijvoorbeeld kwamen linkse vrijwilligers uit heel de wereld om te vechten tegen de Koerden. Het enige land waar de Koerden hun toevlucht en steun konden vinden was Iran, Iran van Sjah Reza. Hij was als een eeuwige rivaal van Irak in staat de Koerden tijdelijk te helpen om ze uiteindelijk voor eigen belang te gebruiken. Dat liet niet lang op zich wachten. Elf maanden laten, op 6 maart 1975, tijdens een vergadering van ongebonden staten onder de voorzitterschap van de Algerijnse president, tekende Iran en Irak een verdrag in Algiers, bekend als het akkoord van Algiers. De architect van het verdrag was de minister van buitenlandse zaken Henry Kissenger. Volgens dit akkoord gaf Saddam Hussein de betwiste gebieden aan de Arab rivier (Shat Al Arab) aan Iran in ruil voor het staken van de hulp aan Koerden. Als gevolg hiervan zakte de Koerdische zelfstandigheid in elkaar als een kaarthuis. Duizenden en duizenden gewapende strijders gaven zich over aan de Iraakse tropen. Duizenden Koerdische families, vooral KDP leiden bleven in Iran en vroegen daar asiel. En weer duizenden kozen hun heil in Europa en Amerika. Het verwijten van verraad ging over en weer, tussen KDP en PUK. PUK beschuldigde Barzani van verraad aan Israël, hij zou een agent zijn van de Mossad. Ja, toen ook. Israël zou de Koerden helpen maar deden niets en de jood Henry Kissenger, een van de machtigste mannen van de wereld, als minister van buitenlandse zaken van Amerika, draaide de nek van de Koerden om. PUK wilde met die beschuldigingen aan het adres van Barzani zich, in de ogen van Arabieren en moslims, “zuiveren” van relaties met Israël. 
  • 1976-1984. In dat jaar starten zowel Barzani als Talabani een nieuwe gewapende strijd, het bleef zeer beperkt tot het uitbreken van de oorlog tussen Irak en Iran in 1980. Iran ging zowel KDP als PUK ruimte geven om vanuit Iran te opereren. Maar deze twee partijen waren meer bezig met het uitschakeling van elkaar ipv om zich tegen het regime van Saddam te verenigen.
  • 1984-1985. Gedurende deze twee jaren onderhandelde PUK onder leiding van Jalal Talabani met de regering van Saddam Hussein, uiteindelijk en officieel zonder resultaat. Er werden grappen gemaakt over Talabani, zelfs door de PUK aanhangers. Bijvoorbeeld deze mop: als voor de zoveelste keer Talabani in Bagdad was voor een lange periode en elke keer het volk dacht dat er een akkoord zal aangekondigd worden kwam Talabani van Bagdad terug met lege handen en zonder resultaten. En als men hem vroeg naar de rede zei hij:’Ach, als ik daar ben word ik zo goed behandeld, iedereen nodigt me uit voor een diner dat ik me eigenlijk schaam om over een verdrag of onze rechten te praten.’ In 1984, het jaar waar Talabani met Saddam onderhandelde arresteerde Saddam 8000 mannen van de Barzani clan. Ze werden ergens naar de wijde Iraakse woestijn gebracht en niets meer er van werd vernomen. Hun families werden geplaatst in kampen dicht bij Erbil. Die vluchtelingenkamp wordt nu gebruikt voor de vluchtelingen die voor ISIS hun steden en dorpen elders in Irak en Syrië hadden verlaten. 
  • 1985-1988. In deze periode begon Saddam met het ontvolken van Koerdische dorpen in de diepte van 20km langs de grens met Iran en Turkije. Er werden duizenden dorpen ontvolkt en naar die bekende wijde Iraakse woestijn gebracht. In totaal zouden 182.000 vooral vrouwen en kinderen onder de woestijn aarde liggen. Op 17 april 1987 en 16 maart 1988 bombardeerde Saddam respectievelijk ‘Geli Balan en de Koerdische stad Halabdje met chemische wapens. De aanval van 1987 was een proef aanval om te bestuderen wat het effect van chemische wapen zou zijn. De beelden uit Halabdje gingen over de hele wereld. Het is frappant te melden dat de hele Arabische en Islamitische wereld ontkende dat Saddam Hussein zo iets zou hebben gedaan en ze verklaarden in een van die bijeenkomsten dat die beschuldigingen een Israëlische propaganda was tegen de Arabische held Saddam Hussein. Het is ook de moeite waard om te melden dat de piloten die de chemische bommen op Koerden in 1988 hebben gegooid door Jalal Talabani, toen hij president van Irak was geholpen werden naar een van Scandinavische landen te vluchten en daar asiel te kregen. Als ik me niet vergis zaten die piloten in een gevangenis in Sulaymani, de stad van zijn PUK.
  • 1988-1991. In augustus 88 werd Iran door Amerika gedwongen om de oorlog die al achtjaar duurde te staken. Hierna volgde een rust periode waar Saddam aan de wederopbouw van zijn land zou beginnen. Maar de geld eisers klopten aan zijn deur. Koeweit en andere Arabische golfstaten hadden honderden miljarden dollars in zijn oorlog gestoken en wilden hun geld terug. Dat leidde op 2-8-1990 tot de invasie van zijn troepen in Koeweit die hij later annexeerde en gaf haar provincie nr.19. Onderleiding van Amerika namen 30 landen deel aan de bevrijding van Koeweit en verpletterden de machtige strijdkrachten van Saddam. Op het moment dat de gelieerde troepen Saddam gingen afzetten stopte de Amerikaanse president George Bush sr. de oorlog. Saddam was dankbaar en beschouwde de oorlog als overwinning voor hem, voor Irak en voor de Arabische natie. Als Saddam een ding had bereikt was de sympathie van het Palestijnse volk. Hij schoot namelijk een aantal van die Scud Raketten op Israël af en gaf Palestijnen geld vooral om zelfmoordaanslagen te plegen. 
  • 1991-1992. Omdat Amerika Saddam in het zadel hield kwamen er heftige verwijten en protesten van Irakezen. De Amerikaanse president zei dat het aan het Iraakse volk lag om zijn dictator te verdrijven. Het Iraakse volk interpreteerde dat als steun in de rug en kwam tot opstand. De Sjiieten in het zuiden en de Koerden in het noorden veroverden binnen enkele dagen hun grondgebieden van Saddam. Amerika zag een grote dreiging van Saddam en was bang dat Iran misbruik van de situatie maakte en gaf het groene licht aan Saddam om zijn luchtmacht weer te mogen gebruiken. Zo kon Saddam zijn eigen gang gaan om de opstand te beëindigen. Dat leidde tot grot paniek en massamoorden. De Koerden vluchtten massaal naar buurlanden Iran en Turkije, de Sjiieten naar Iran en Saudi-Arabië.  In de besneeuwde en koude bergen stierven duizenden Koerdische bejaarden en kinderen. Op het moment dat de humane wereldopinie druk uitoefende om de Koerden te helpen verscheen Jalal Talabani op de Iraakse tv. Hij omhelsde Saddam innig. Talabani was trouwens niet alleen, hij was de leider van een delegatie die PUK en KDP vertegenwoordigde. Als ik me niet vergis was Necirvan Barzani, de huidige premier van Iraks Koerdistan, een delegatielid. Met die move hebben toen de Koerdische leiders een gigantische miscalculatie gemaakt waarvan de gevolgen nu, na 26 jaar, voelbaar zijn. 
  • 1992-1998. De economie bloede in Koerdistan. De zonen van Talabani en Barzani bouwde goede vriendelijke en zakelijke relaties met de zonen van Saddam Hussein. Maar de geallieerden hadden toch een No-Fly zone voor de Koerden gecreëerd en daarmee het gevaar van de Iraakse luchtmacht afgewend. Grote delen van Iraks Koerdistan beleefden een de facto onafhankelijke staat. KDP en PUK hielden verkiezingen maar niemand mocht winnen. Ze hebben de zetels 50/50 verdeeld en gaven de communisten, christenen, Turkmenen en Yezidies posten en zetels in het Koerdische parlement. De strijd tussen PUK en KDP bleef niet uit. Beide partijen probeerden hun macht separaat uit te breiden. PUK claimde Sulaymani en Kirkuk en de gebieden er omheen. KDP claimde Erbil en Duhok. Ze gaven elkaar wel de ruimte in elkaars gebieden actief te zijn. Koerdistan als rijk gebied ging vrijheid proeven, maar de persoonlijke- en familiebelangen van de leiders botsten met elkaar en langzaam groeiden tot broedermoord. Een heftige strijd tussen PUK en KDP verlamde de bloei van Koerdistan en koste het leven aan honderden, volgens sommigen duizenden strijders. Door de bittere en interne strijd die ze zelf onderling niet konden beslechten haalde PUK Iraanse troepen naar Koerdistan en veroverde het Koerdische parlement op KDP, in de hoofdstad Erbil. Als gevolg hiervan haalde Barzani de troepen van Saddam Hussein en veroverde daarmee het Koerdische parlement. Uiteindelijk in 1998 dwong Amerika en Groot-Brittannië met behulp van Turkije en Iran om beide partijen aan de onderhandelingstafel te kregen. Het doel was dat die landen er belang bij hadden om zowel PUK en KDP te gebruiken tegen Saddam Hussein. 
  • 1998-2003. De haat-liefde relatie tussen KDP en PUK bleef op de achtergrond maar ze moesten wel samen werken omwille van de belangen van vooral de Amerikanen en de buurlanden. Ondanks dat beide partijen aan hun glorie bouwden was ook ruimte voor algemene vrede en de bloei van de economie. 
  • 2003-2005 KDP en PUK hielpen Amerikanen om Saddam ten val te brengen en daarmee Irak van zijn wrede dictatoriale regime te bevrijden terwijl NAVO bondgenoot Turkije niet thuis gaf. KDP en PUK deden actief mee aan het vormen van een grondwet voor de federale staat Irak. In de grondwet staat niet dat een volk geen recht heeft op een referendum voor onafhankelijkheid. Sterker nog de Koerden hebben in 2005 een referendum gehouden en er 86% JA voor de onafhankelijkheid stemde. Maar Jalal Talabani werd in 2005 benoemd tot de president van Irak en hij vond dan de tijd niet rijp voor een onafhankelijk Koerdistan. Koerdistan bleef als een regionale regering van zijn rivaal Barzani, als president. KDP en PUK leverden minsters voor de federale staat Irak en voor Koerdistan, hun aandelen bleef altijd in balans.
  • 2005-2012 Punt 140 in de Iraakse grondwet spreekt over het houden van bevolkingstelling in Kirkuk en de betwiste gebieden om vast te stellen hoeveel percentage bevolkingsgroepen er bevat. De telling zou in 2007 plaatsvinden. De Iraakse premiers Maliki en daarna Abadi wisten dat te ontlopen tot grote woede en frustraties van Koerden. In die periode groeide en bloeide Koerdistan. Duizenden bedrijven bevestigden er kantoren. Sulaymani en Erbil groeiden gigantisch en een meter grond in beide steden werd duurder dan een meter grond in New York. Naast de bloei was een enorme corruptie. Beide families die PUK en KDP leiden en beheren vergaarden enorme ongekende bedragen en bedrijven. Er groeiden problemen tussen de regering in Bagdad en de Koerdische regering vooral economisch. Talabani kon altijd op een of andere manier die problemen sussen maar deze kreeg in 2012 een beroerte en kon niet meer praten. 
  • 2012-2014 de groei van Koerdistan zette zich door. Men ging geld over vele balken gooien. KDP deed miljarden zaken met Turkije, dat deden ze al vanaf 1991. Hierdoor kende de economie van Turkije enorme groei. PUK deed hetzelfde met Iran. De problemen tussen Bagdad en Erbil groeiden verder. Bagdad blokkeerde het Koerdische aandeel van olie dat 17% bedraagt en Koerden gingen de inkomsten van olie niet met Irak delen. 
  • 2014-2017. In juni 2014 veroverde ISIS de stad Mosul en de regeringstroepen vluchtten zonder verzet. Ze lieten alle moderne, vooral Amerikaanse, wapens voor ISIS achter. ISIS veroverde vele “betwiste” gebieden en kwamen dicht bij Erbil. Erbil vroeg de hulp van Amerika anders zouden ze de hulp van Iran vragen. Amerika was genoodzaakt Barzani te helpen en Iran er weg te houden. De Koerden veroverden, met behulp van de geallieerde luchtmacht, alle betwiste gebieden op ISIS. De linies met ISIS bedroeg meer dan 1000 km. Door de oorlog verlieten honderden buitenlandse bedrijven Koerdistan en de economie zakte in elkaar. De salarissen van Erbil en Duhok werden niet meer door Bagdad betaald. Bagdad bleef de salarissen van het gebied van PUK betalen, puur om te heersen door te verdelen. 

 

Terug naar nu. Het is duidelijk dat Iran via de Sjiitische milities het beheer over Koerdistan hebben. De Iraakse regering wil de Koerden terugdringen tot 1991, toen er de roepen van Saddam heersten. Dat betekent dat de Koerden hun heil in de bergen en grotten moeten gaan zoeken. 

De Koerdische troepen die zich hadden teruggetrokken uit alle betwiste gebieden konden de opmars van de Sjiitische troepen richting Erbil zelf niet accepteren en er werd gevochten waardoor de Sjiitische troepen zware verliezen leiden. 

PUK is nu goed verdeeld. Een deel, onder leiding van Bafl Talabani die openlijk in Bagdad zit en tegen de Koerden vecht en een deel waar de jongste zoon van Talabani bijhoort en beschouwd zijn broer Bafl als verrader. 

De president is steeds onvindbaar. Waar hij is en wat hij doet is niet bekend. Dat geldt voor zijn vice- president Kusrat Rasul.

 

Twee vragen houden me bezig en die luiden: 

  1. Waarom wilde Barzani, ondanks alles het referendum over de onafhankelijkheid van Koerdistan houden? 
  2. Stel dat hij het referendum niet had gehouden zouden de Koerden het beheer over de betwiste gebieden mochten houden na het vertrek van ISIS? 

 

Een vooraanstaande lid van het politbureau van PUK beargumenteerde de collaboratie van de meerderheid van zijn partij PUK met Irak als volgt: ‘Als het referendum niet was gehouden zou Irak toch ingegrepen om de betwiste gebieden op ons te veroveren. Wij hebben met de terugtrekking van onze troepen uit Kirkuk een massaslachting kunnen voorkomen. Anders was Kirkuk net als de steden Mosul en Reqqa totaal vernietigd worden.’

 

President Barzani wist dus dat het in alle gevallen (gezien de hele geschiedenis van afgelopen 100 jaar) een verloren zaak was, ook als hij geen referendum had gehouden. 

Wat ik jammer vind is dat hij zwijgt, nergens verschijnt. 

Als hij vrij rondloopt en niet het zwijgen opgelegd heeft gekregen dan is het hem te verwijten dat hij ruim drie miljoen mensen in beangstigende onzekerheid laat en dus in de steek laat. Dat is hem niet te vergeven. Hij moet het volk uitleggen wat er aan de hand is, het volk heeft hier recht op.