15. jun, 2019

Je kunt niet ontsnappen aan het nieuws maar alles went

Het is normaal dat je tijdens het ontbijt naar het nieuws luistert of kijkt. Je wil weten wat er in de wereld gebeurt. Logisch dat het plezierige nieuws geen prioriteit heeft. Het nieuws van wereldconflicten, politieke en religieuze strijden domineren meestal het nieuws. Aan die nieuwsitems (oorlogen, ellende, strijd, politiek en drama) raak je gewend. Je smeert je brood, je neemt een hapje en je drinkt een slokje thee. Met een halfoor luister je. Nieuws over Turkije dat daar journalisten, Koerden, Nederlanders en iedereen die niet pro Erdogan kan gearresteerd worden is geen nieuws meer. Dat Trump het ene schandaal na de andere doet is geen nieuws meer. Dat Rusland een dreiging voor Europa vormt en dat Europa moeite heeft om de aanhang van de IS terroristen naar Europa te halen zijn stukgedraaide LP’s. Ook het nieuws over de gevangenen die tijdens hun verlof jonge vrouwen verkrachten en vermoorden wordt een soort routine. Van de leerlingen die medescholieren en leraren vermoorden en de familiedrama’s kijk je niet meer op.
Ondanks alles word je soms geraakt door een nieuwsitem, iets dat je nooit gedacht dat het kan gebeuren.
Op het nieuws wordt vertelt dat een Amerikaan die al zijn vijf kinderen, in de leeftijd van 1 tot 8 jaar oud, had gewurgd, met hun lijken dagen doorgereden en de lijkjes langs de weg had gedumpt de doodstraf krijgt. Het nieuws vertelt dat de doodstraf niet uitgevoerd kan worden omdat het dodelijke middel niet beschikbaar is. 

Mijn primaire gedachte is dan: kunnen ze dan die man niet wurgen? Daarna dacht ik wat zou zo’n man bezielen om al zijn kinderen gruwelijk te wurgen of laten stikken, want zo doodde hij zijn kinderen. Wat bezielt een man om met de lijken van zijn kinderen viertien dagen lang het land door te rijden. Wat bezielde hem om ze uiteindelijk langs de weg te dumpen en niet netjes te begraven. 

Ik zoek op internet en lees een artikel over zijn ex-vrouw. Zij wil niet dat haar ex-man de doodstraf krijgt. Haar motivatie is: ‘Ik wil niet dat zijn familie gaat lijden zoals ik lijd.’ Na de scheiding kwam ze zonder auto, huis etcetera en stond ze alle vijf kinderen aan haar man af, ook de baby. 

Ik luister nu, tijdens het ontbijt, liever naar klassieke muziek maar of ik geen nieuws meer wil zien is niet aan de orde. Alles heeft tijd nodig….

5. jun, 2019

TV kijken...

Je gaat met pensioen. Je hebt dus geen tijd meer om voor de tv te gaan hangen, zitten of liggen. Maar omdat ik af en toe een goede film wil zien dan reken ik niet alleen op Netflix maar neem af en toe een goede film op om later te kijken. Je kunt je afvragen, wat is een goede film? Ik classificeer een film als een goede film wanneer die een aangrijpend verhaal vertelt met geloofwaardige personages en mooi in beeld gebracht. Met andere woorden alles moet kloppen: idee, verhaal, volgorde, scenario, cast, beeld, geluid, muziek, effecten en zeker de chemie tussen de makers, tussen crew en cast en cast onderling. 

Ik heb Brid Flight uit 2008 opgenomen en teruggekeken. De film had ik een paar jaar eerder gezien. Ivm de tijd kijk ik geen film voor twee keer, behalve mijn eigen films natuurlijk. Je kunt bij oom en tante google voor meer info over de film.
Het verhaal is simpel en dat is juist de kunst. Simpele verhalen kunnen diep gang hebben en ontroeren. De film begint met overleden van Frank op een oude leeftijd. Hij krijgt een hartaanval terwijl hij door zijn immense wijngaard rijdt. Als hij zijn laatste adem uitblaast zien we een zwartwit pasfoto aan sleutelbos van de autosleutel hangen. Vervolgens zien we drie oudere vrouwen die een brief ontvangen, een uitnodiging voor begrafenis in New Zeeland. Het verhaal symboliseert het leven, vooral de oneerlijkheid van het leven waarin bepaalde (religieuze en politieke) normen en waarden die liefde en rechtvaardigheid belemmeren. 

Na het zien van de film was een lange wandeling langs het kanaal en de begraafplaats nodig. De film viel net als een lekkere vette maaltijd op je maag en dat moet je proberen te verteren met iets anders. En ik keek naar Pauw. De aflevering was erg grappig en ik moest werkelijk heel hard lachen. Dat krijg je namelijk als de meerderheid van je gasten allochtoon is. Met de drie cabaretiers die Ramadan conference presenten (twee Marokkanen en een Hindoestaan) en de Turkse Groen-linkse politicus die door de leider van die partij ontslagen werd was het gieren geblazen.

Misschien moet ik meer tijd vrijmaken om voortaan veel tv te kijken of toch maar niet want goede films en grappige allochtonen op tv komen niet vaak voor. 

27. mei, 2019

Koerdische Filmdagen Amsterdam (laatste deel)

Zaterdag, dag 2.

Terwijl ik naar de metro fiets besef ik dat er geen enkele Koerdische film het onderwerp FIETS heeft ooit behandeld. Ik heb wel in een van mijn films de fiets gebruikt door een vrouwelijke én mannelijke personage maar buiten die film er is geen fiets te zien in Koerdische films. Ik hoop dat ik me daarin vergis. 

Ondanks het feit dat in alle delen van Koerdistan alle soorten vervoer is welkom in het verkeer blijft de fiets een soort bastaard in Koerdistan. Het is niet voor mannen, alleen voor jongens. Meisjes en volwassenen behoren niet te fietsen. Dat ligt aan de Koerdische cultuur en die keurt het fietsen af. Die norm vind ik op zijn zachts gezegd reactionair, conservatief en krom.
Ik parkeer mijn fiets bij het stadskantoor, neem de metro en kijk naar de passagiers. Het is een gewoonte om naar de mensen te kijken en hoe zich onbewust gedragen. Tegenwoordig kijkt bijna iedereen in de mobiel. Een oude kleine vrouw houdt haar fiets met een hand, met de andere hand houdt zich vast een paal.
Hadden de koerden, wanneer zij door een land als China of Nederland onderdrukt waren het fietsen wel gewaardeerd? 

Ik kom exact op tijd bij Ru Paré aan en de eerste film van de dag begint met ‘Bagdad Messi’ van Sahim Omar Kalifa gaat. Deze film is kort, krachtig en vertelt op een cinematografische wijze vele dilemma’s in een oorlogstijd. De film ontroert me!

Gelijk er achter wordt Berfanbar van Ersin Celik gedraaid. Deze film toont hoe een aantal PKK strijders leven en in actie komen. De film begint traag en vertoont de strijders die in een onderkomen bivakkeren waar een groot portret van in PKK leider Ocelan hangt en omsingeld door twee vlaggen van zijn partij.
Hierna gaan vier strijders in actie. Ze komen via een hol uit de grond, totaal bedekt met een dikke pak sneeuw. Ze lopen door het besneeuwde gebergte. Uiteindelijk op een besneeuwde bergtop schieten ze hun wapens leeg en keren terug. Een van hen is ziek, heeft koorts en sterft.
De film is opgedragen aan de PKK martelaars en is bedoeld, neem ik aan, als pleidooi of reclame voor de partij. Maar als ik sec de film analyseer op basis van wat ik zie vind ik dat de film averechts kan werken. Want de kijker ziet en kan dus de reden niet begrijpen waarom ze al die moeite doen en schieten op iets die de kijker niet ziet. Het doel waarop geschoten wordt is helemaal niet duidelijk. We weten dus niet op wie schieten ze. Misschien denken de maker dat het van zelfsprekerd is dat die strijders op de Turkse militairen schieten. Maar dat moet ze duidelijk zijn, het publiek kan niet raden. Zeker het publiek dat het Koerdische probleem in Turkije niet kent. De film moet ook de reden laten zien waarom ze die lange reis maken om te schieten. En als de film de realiteit van de strijd weergeeft vind ik dat de strijd helemaal geen effect heeft, zeker geen rendement voor PKK strijd. Je investeert veel te veel, je zet het leven van vier strijders op het spel voor iets dat geen enkele effect op Turkije heeft. De soldaten die in die afgelegen gebieden gestationeerd zijn zijn helemaal geen belangrijke militairen. Het zijn misschien Koerdische dienstplichtige soldaten die noodgedwongen daar verblijven.
Met zulke acties kan je een machtig land als Turkije geen schade toedienen. De Turkse president zelf heeft na de coup van een paar jaar geleden tientallen generaals en hoge functionarissen uitgeschakeld maar het land en president Erdogan zijn steeds machtig.
Natuurlijk moet je de strijd niet staken maar de strijd die in de film wordt tentoongesteld vind ik zinloos.

Direct na Berfanbar draait ‘Résistance is Life’ van Apo W. Bezidi. De documentaire gaat over een gezin uit Kobani dat in een Turkse vluchtelingenkamp verblijft. De film duurt 72 minuten maar voelt oneindig. De film handhaaft een chaotische structuur. Het is eigenlijk een documentaire die de strijd van de partij toont. We zien alleen maar personen die PKK, YPG en PYD aanhangen. Ook de vlaggen van deze partijen worden veelvuldig vertoond.
Ondanks het feit dat de makers van de film heel veel moeite hebben gedaan om de vlaggen van Koerdistan buitenbeeld te houden is het hen niet helemaal gelukt. In een shot zien we een vrouw een gelijste foto vasthouden. De foto is waarschijnlijk van haar vermoorde zoon. Op de achtergrond van de foto is een vlag van Koerdistan te zien.  

Future Factory is een korte “documentaire” van Lana Askeri. Ze interviewt twee mannen die van plan zijn om een verlaten fabriek te gaan verbouwen voor culturele doeleinden.  Er is niets cinematografisch aan deze “documentaire”.
Gelukkig na deze “film” zie ik ‘House without Roof’ van Soleen Yusef. Een surrealistische trip van twee broers en hun zus die trachten het lijk van hun moeder bij het graf van hun vader te brengen. Hun vader zou een patriot zijn maar in feite was hij een verrader. De film is vol humor, zelfspot en mooie beelden. Ook zeer goed geacteerd. Hopelijk dat die jonge dame, als regisseur, meer kansen krijgt om films te maken.
Na het avond eten wordt de korte film Stray Sheep van Madja Amin vertoond. De film is mooi gedraaid maar heeft helemaal niets met het Koerdisch te maken. De acteurs zijn Marokkanen en spreken Arabisch, het onderwerp heeft ook niets Koerdisch aan.
‘Zagros’ van Sahim Omar Kalifa, de maker van ‘Bagdad Messi’ is een lange film. Hij behandeld met succes een essentieel onderwerp die in de Koerdische psyche genesteld is. Namelijk roddelen over eergerelateerd onderwerp dat meestal naar “eerwraak” leidt. Jaloezie, onzekerheid en aanhankelijkheid worden sterk behandeld. Ik moest aan het toneelstuk Othello van Shakespeare denken waarin Othello door Iago geestelijk wordt gemanipuleerd en dat leidt uiteindelijk dat Othello zijn vrouw vermoordt, de vrouw waarvan hij zeer houdt.
Na deze film zingt Azad Karahan, spelend op zijn tamboer, in alle Koerdische dialecten.

Als ik het pand verlaat likt me een frisse wind. Ik loop naar de tram en laat flarden van de films meelopen. Bij elke halte verlies is er een aantal. Wanneer ik mijn fiets losmaak en er op spring voel ik me een jochie. Ik trap zo hard mogelijk en scheur de wind in het midden die niets anders kan behalve mijn grijze haren in de war brengen.

Zondag, dag 3

Ik ga met de auto omdat ik er gratis kan parkeren. Een half uur voor de aanvang arriveer ik in de hoop een half uurtje van de zangers Nadia Visser en Arda Argosyan te geniet. Helaas is geen gezang. Ik vraag er naar maar niemand weet de reden waarom niet gezongen wordt terwijl het op het programma staat.
De korte film ‘Golan’ van Dewen Myrza gaat over een Koerdisch meisje dat haar Zweedse vriendin naar huis meeneemt. Ze zijn lesbisch en confronteren de familie met hun liefde. Er wordt geen duidelijke stelling genomen.
Van de film die hierna draait heet ‘Song of my Mother’ van Erol Mintas en duurt 103 minuten en dat is zeker veertig minuten te lang. Het gaat over de eenzaamheid en heimwee van een Koerdische oude vrouw die bij haar zoon in Istanbul woont en na het verhuizen van haar buurvrouw en hartsvriendin weg wil uit de buurt. Ze maakt het leven van haar zoon erg lastig die zelf het moeilijk heeft met een lat-relatie en een zwangere vriendin. Eigenlijk een mooie menselijke film maar veel te lang.
De korte film ‘Het front van Floris Parlevliet vind ik een juweeltje. Mooi in beeld gebracht maar vooral het geluid is super goed.
‘House with Small Windows’ van Bülent Öztürk beeldt het verschrikkelijke “erewraak”, bijna zonder tekst, mooi in beeld. Een aangrijpende en mooie film waarin, helaas, twee jonge vrouwen worden vermoord.

De laatste lange documentaire die in de Koerdische Filmdagen Amsterdam op zondag draait heet ‘The legend of the Ugly King’ van Hüseyin Tabak. Het gaat over de legendarische Koerdische filmmaker Yilmaz Güney. Na een uur en door twee technische onderbrekingen verlaat ik de zaal en het gebouw. Buiten druppelt het zacht. De wind is fris. Ik heb heimwee naar Koerdistan en voel de melancholie me zacht omarmen. 

Achter het stuur kijk ik met een goed gevoel terug op drie mooie filmdagen en een aantal bijzondere films die ik niet wil missen.
Natuurlijk de Koerdische filmmakers hebben problemen met de taal, verschillende talen en dialecten. Dat zie je in overmaat terug, in alle films.

Ook organisatorisch kan beter. 

Ik had graag gewild dat meerdere Koerdische filmakers benaderd werden om deel te nemen. Ik had graag gewild dat meer bestaande Koerdische films deel hadden genomen. En ja, er zijn Koerdische filmakers die recente films (recenter dan bepaalde films die deelnamen) hebben gemaakt en werden niet benaderd!

Misschien een punt van aandacht voor de organisatoren

26. mei, 2019

Eerste dag Koerdische Filmdagen Amsterdam

De Koerdische Filmdagen Amsterdam (KFD) van 24 t/m 26-5-2019 is een goed initiatief. Wat mij betreft mag elk jaar een dergelijke filmdagen in Nederland plaatsvinden.

In drie dagen kijk je naar speciale en bijzondere films, films die niet in de gewone Nederlandse en Europese bioscopen worden gedraaid. De plaats waar de Koerdische filmdagen plaatsvinden heet Ru Paré, een non-profit organisatie en beschikt over een zaal die zeker geen bioscoopzaal is maar wordt gebruikt om de “Koerdische” films te vertonen. Via een computer, een projector en een scherm worden de films getoond, met alle consequenties van dien. Dat bijvoorbeeld iemand per ongeluk tegen de projector aanloopt die midden tussen twee rijen harde stoelen staat. Het publiek trotseert alle ongemakken om de films te zien en is een mengsel van de vrienden van de organisatoren, Koerden en wat linkse en “intellectuele” Nederlanders en Turken.
De twee eerste films die op vrijdagmiddag beginnen kan ik niet halen. Gelukkig had ik al de lange documentaire ‘Radio Kobani’ van Reber Dosky al gezien. ‘Voice of Bakur’ heb ik dus gemist.
Ik kom tien minuten voor de aanvang van de films  en hoor van verte Koerdisch muziek en zang. De Franse zangers Eléonore Fourniau zingt in het Koerdisch. Ik koop voor 10€ een gele armbande waarmee ik alle films mag zien. Dat is zeker erg goedkoop. Des ondanks is het niet erg druk. De Koerdisch zingende Française maakt tussen twee liedjes door een cynische opmerking over de Koerden die liever onderling Turks spreken ipv Koerdisch.

Er wordt gelachen en zwakjes geapplaudisseerd. 

Het publiek wordt uitgenodigd een trap naar beneden te lopen waar de “film” zaal ons omarmt en de artistieke leider Beri Shalmashi zegt dat zij alle films die getoond worden heeft geselecteerd behalve de eerste korte die van haar hand is. Haar korte film ‘Shouted from the Rooftops’ die bij NPO 3LAB uitgezonden en op youtube te zien is. Het is eigenlijk een gedicht, een melancholische gedachte, over het nut van deelname aan zulke opstand die je geliefde van je afneemt en je stad in puin legt.
Hierna draait de film ‘Zer’ van Kazim Öz en duurt bijna twee uur. Een traag en onsamenhangend begin. Als je geen geduld hebt haak je af maar wanneer de oma die in het ziekenhuis ligt haar kleinzoon een Koerdisch lied zingt en ze daarna overlijdt besluit de kleinzoon naar de oorsprong van het lied te gaan dat ontstond in de kinderjaren van zijn oma die met een welgestelde Turk was getrouwd en nooit durfde haar oorsprong bekend te maken.
De zoektocht van kleinzoon begint met een flink conflict met de zijn vader die het Koerdisch totaal ontkent. De film is met veel humor gemaakt, mooie en bijna surrealistische beelden.

 

 

26. apr, 2019

prachtig al die vrijheden

 

 

Het is erg fijn om in Nederland te wonen. De inzittenden van Nederland zijn gezegend met het democratische systeem. Dat is een systeem dat talloze vrijheden aan de bewoner toestaat. De mens in Nederland is zo vrij dat hij/zij steeds zichzelf meer vrijheden toe eigent. Dan is het ook frappant dat je elke dag op het nieuws kunt zien en lezen over de uitschieters, over mensen die met volle tuigen van die vrijheden genieten. Ze zijn misschien er niet van bewust dat ze met met uiten van die vrijheden anderen jaloers maken en soms belemmeren.
Ik zal maar toch naar een paar actuele gebeurtenissen refereren.
Je ontkomt er niet aan om niets te weten van Henk Otten, de mede-oprichter van Forum voor Democratie (FvD). Hij gaf zich de vrijheid om zijn collega, mede-oprichter en fractievoorzitter van FvD te bekritiseren. En deze gaf zich ook de vrijheid om Henk aan te vallen, met behulp van andere collega’s. Henk Otten zag dat als karaktermoord en trad af als bestuurslid van FvD. Schoot Henk Otten door met het gebruik van zijn vrijheden door zijn collega te bekritiseren en geld aan zichzelf over te maken?
Je ontkomt ook niet aan de seksuele affaire van de hoofdofficieren van het openbaar ministerie. Die mensen hebben alleen maar hun vrijheden gebruikt, werk en plezier gecombineerd. Dat hadden ze misschien niet doen onder het toeziend oog van de twee chauffeurs die blijkbaar te van en te lang bij het hotel moesten wachten. En niemand vindt het wachten leuk, zeker niet als ze weten dat ze op iemand wachten die ligt te neuken. Dat wekt jaloezie omdat ze op dat moment de vrijheid niet hebben om niet te wachten. Nog erger voor hen dat ze niets mogen vertellen over wat hun bazen tussen de muren van de hotelkamer doen.  
Dan verslapt de aandacht van hun collega’s bij het openbare ministerie die niet genoeg opletten en een psychopaat als de moordenaar van Anne Faber kan zijn gang gaan en zijn vrijheid gebruiken om te verkrachten te te moorden.
Het alle schatachtste nieuws over het gebruik van vrijheid komt uit ook Den Haag. Daar wil de raadslid Arnoud van Doorn, De Partij van de Eenheid, een onderzoek doen naar de haalbaarheid van een ‘halalstrand’ in Den Haag.
Fantastisch toch? Het zal wel mooi zijn als het halalstrand naast het naaktstrand gedeelte toegewezen worden. En het is ook logisch want het zijn bijzondere strand gedeelten en die moeten naast elkaar. En als ze niet bevalt kunnen ze een hek er tussen bouwen.