20. jan, 2014

Massa, haar en president die vreemdgaat

Al een paar dagen jeuken mijn handen om een column te besteden aan een foto. Een foto van een massa die voor een moskee staat op de dag van de geboorte van de profeet Mohammed. Onderaan de foto is een klein zin over dat er een haar van de profeet in de moskee zou bewaard zijn. Ik kan er niets aan doen dat vragen in mijn hoofd als stuiter ballen beginnen te springen en herrie in mijn hoofd schoppen. En dan probeer ik de aandacht naar iets anders te leggen. Er zijn zo veel onderwerpen waarover ik kan schrijven. Neem bijvoorbeeld de huidige Franse president met zijn non-monogame affaire. Maar omdat er veel mensen over de vreemdgaande president schrijven vind ik dat ik me met iets anders bezig moet houden. En telkens kom ik die foto tegen, de foto van de Indiaanse moslims voor de moskee. Ik negeer het. Maar de foto in de krant krijgt een ziel en begint me te achtervolgen. Ik pak de krant, kijk naar de foto en zeg: 'Wil je alsjeblieft uit mijn zicht verdwijnen.' En ik leg hem neer. 

Achter het stuur terwijl ik in een mooi natuur gebied rijd denk ik aan de Franse president, aan zijn affaire en aan zijn vriendin, de sterke maar ingestorte vriendin. En ik denk: 'Die man is blijkbaar niet saai. Als hij een schlemiel en karakterloos was, was hij geen president geworden, dat zegt tenminste de logica. Maar oké, ik ben niet iemand van de klassieke logica. Je kunt als een marionet president worden waar je als masker gebruikt wordt. Hoe zo saai als een mooie intelligente vrouw, een feministe verliefd op je wordt en instort wanneer ze achterkomt dat je haar bedriegt. Hoe zo saai als een jonge mooie creatieve vrouw je minnares wordt. We zoeken blijkbaar veel te veel achter het uiterlijk van iemand. Dat die man kalend is en een buikje heeft hindert de vrouwen niet op hem te vallen en een affaire mee te beginnen. De Franse filosoof Sartre was immers een paar centimeters langer dan anderhalf meter. Hij was lelijk maar de mooie jonge Franse vrouw stonden in een rij om een affaire met hem te beginnen. Als je denkt dat vrouwen zijn een raar volk moet je zeker doen, dat zeg ik niet. Onder de vrouwen en mannen zijn rare mensen. Maar wat is raar? Misschien vinden die mensen het raar dat de rest hen raar vindt.
Midden in die gedachten, terwijl ik nog steeds aan het rijden ben, dringt de foto van de massa moslims zich aan mij. Er wordt een vergelijking getrokken tussen de profeet en de Franse president. Als de profeet had nu geleefd had hij misschien een Franse schoonheid van de Franse president gekregen, als cadeau. Dat was normaal in de tijd van de profeet. Hij kreeg toen van de wereldleiders vele 'dienstmeisjes جاريات'. En het was misschien een van die dienstmeisjes die het haar van de profeet mee had genomen naar India toen ze op bezoek was bij de familie. Anders ik heb geen verklaring van het haar van de profeet in dat Moskee dat duizenden kilometers ver ligt van de plek waar de profeet woonde. 

 

19. jan, 2014

Cremeren is beter...

De begraafplaats is ontspannen. Het weer is rustig. De zon kijkt over de schouders van de bomen. Hij masseert ze. De bomen hebben lange schaduwen. Een reiger zit in zijn nest te mediteren. Andere reigers vliegen op en neer. Ik sta in een begraaf-straat. Ik kijk over mijn linkerschouder en zien verse bloemen. Twee bosbloemen van rode rozen en twee van witte rozen. Ik denk 'die moet niet lang gestorven zijn' en lees de tekst op de grafsteen. Het is een vrouw die net geen vijftig is geworden. De sterfdatum is van juni 1991. De nabestaanden hebben de tekst 'uit het oog maar niet uit onze harten' die op haar grafsteen staat meer dan waar gemaakt. Ik krijg kippenvel. Mijn binnenste produceert tranen. Mijn lach blokkeert de gangen naar het licht. De tranen blijven even trappelen, worden wanhopig en keren weer terug. Ze sterven onderweg. Ik denk aan mijn gestorven familieleden en voel een steek in mijn hart. Gevoelens van woede en schaamte strijden binnenin in me. Ik weet niet eens waar mijn ouders, broers en oom begraven liggen. Niemand weet het. De vraag van de programmamaakster redt me van mijn herinneringen. Mijn glimlacht verfrommelt mijn gedachten aan het verleden en gooit ze tussen de graven. Ik klets maar wat en kijk naar de reigers die de aandacht van de cameraman trekken. Een mooie gelegenheid om te trachten mijn gedachten te ordenen. Wachtend op de volgende vraag vertel ik de crew over de liefde van de mensen voor hun geliefden die onder de aarde begraven zijn. Ik vertel over een vrouw die al ruim een kwart eeuw elke dag een kaars aan het graf van haar geliefde echtgenoot steekt en hem verse bosbloemen brengt. 
Terwijl ik dat vertel en de camera niet op mij gericht, denk ik aan de man die onlangs zijn ex vrouw had vermoord en ergens in een bos had begraven. Waarom ik aan dat incident moet denken is me ook een raadsel. Onze gedachten zijn ongeordende bende die vallen ons aan wanneer ze zelf willen. Misschien wilde de moordenaar van zijn ex een speciale plek voor haar hebben, weg van haar minnaar, weg van haar nieuwe geliefde. Dat is hem niet gegund. Hij moet het met herinneringen doen, tussen de muren van een gevangenis. 
Ik hoor '...of wil je begraven worden?' De vraag haalt me uit de chaos in mijn hoofd en ik begrijp aanvankelijk niet wat ze er mee bedoelt. Net als bijna alle mensen, speciaal mannen uit warme landen, doe ik alsof ik de hele vraag begrijp en begin zonder na te denken over een antwoord die interessant zou moeten lijken: 'Ik wil niet begraven worden maar mijn familie wel.' 
Je moet je familieleden niet belasten met bezoeken aan je graf. Ze hebben wat beters te doen dan elke dag een retourtje begraafplaats nemen tot dat een enkeltje wordt. Het is beter om je as te bewaren, ergens in de garage. Niet in de woonkamer anders ben je dominant aanwezig. Als je nu niet dominant bent is geen garantie dat je dat niet na je dood het wordt.
16. jan, 2014

Moe met hoofdletter M!

We leven in een prachtige wereld. Mooie naturen en nog mooiere culturen. We weten wat we doen. Wij, als mensen, beschikken over stel hersens waar alle andere levenden alleen maar voor kunnen buigen. We kunnen alles verwoorden. We zijn creatief. We maken muziek. We zingen. We dansen. We maken wapens. We jagen. We jagen op elkaar en worden gejaagd. We eten. We houden van elkaar. We houden zodanig van elkaar dat we elkaar opeten, soms rauw. Denk niet hierbij alleen aan liefde, begeerte en enzovoort maar ook aan letterlijk elkaar opeten. Door dat de mensen zo creatief zijn hebben we het ons gemakkelijk gemaakt. De wereld is een klein dorpje geworden. We kunnen elkaar in een fractie van een seconde spreken terwijl oceanen tussen ons liggen. We kunnen elkaar zien op afstanden van duizenden kilometers. We kunnen op onze luie bank, met een etensbord in de hand kiezen wat we van de wereld zien. Je hoeft alleen maar op je afstandsbediening te drukken, die overigens ook een van onze creaties. 
En juist die afstandsbediening kan je stemming veranderen. De afstandsbediening als je beste vriend en tegelijk je ergste vijand. Je neemt een hapje en je zapt naar het nieuws. Je ziet een item over de strijd ergens in een land in centraal Afrika. Ja, dat kan. Het is normaal. De strijd is ook een soort liefde, een verslaving. Je hoort dat het een strijd is tussen moslims en christenen. Dat kan ook. Dat is niet nieuw, het is zelfs eeuwen oud. Het is ook een soort van liefde voor je god en je medemens. De strijd kan soms goed uitpakken voor de natuur, voor het evenwicht in de natuur. De planten maar vooral de wurmen moet ook wat te eten hebben om te leven. 
Je ziet, in een shot, dat mensen blij zijn. Een jonge man wordt in het dorp als een held gezien. Hij wordt omringd door een massa en je ziet dat hij iets aan het kauwen was. Je hoort dat hij de onderbeen van een medemens had opgegeten tot op het bot. Letterlijk. Die medemens was iemand van een ander geloof. Dat kan. Hij vond het blijkbaar heerlijk. Misschien een gat in de markt. Restaurant houders let op. Misschien een mooie lekkere menu: mensenvlees.
Je hoeft geen zorgen te maken over de schaarste want er zijn massa's die graag op jacht willen gaan. Ja, dat zie je in de volgende shot. Mensen met messen en dolken aan het watertanden.
Je zapt weer. Niet omdat het niet leuk is om een man te zien verheerlijkt worden, een man die zojuist een onderbeen van een ander gegeten heeft. Nee, je wilt naar een andere programma gaan kijken. Een populair programma met bijna dezelfde gasten. Logisch die gasten en de presentator zijn zo gewend aan elkaar, ze hebben zo veel te vertellen. Door hun drukke agenda kunnen ze elkaar niet treffen dus maar in het programma. En het publiek geniet ervan. Ja, het zijn ook helden. Niet dat ze zo'n heldendaad gedaan hebben als van die jonge Afrikaanse man die de onderbeen van een moslim had opgegeten omdat hij had gezien hoe die man de borst van zijn zus afsneed en haar baby met messen doodde.
Voor ons klein landje zijn ze een soort profeten aan het worden. Dat is mooi. Dat gun je ze van harte. Maar soms heb je behoefte om naar buiten te gaan. De motregen op je gezicht voelen. In het licht van de straatlantaren wandelen en de schoonheid van het duister wil bewonderen. En je komt je energieke sportieve jonge buurvrouw tegen. Je groet elkaar en je hoort haar zeggen: je bent moe, moe met het hoofdletter M. Je ogen glijden naar haar onderbeen en je denkt aan de Afrikaanse held van daarnet. 
12. jan, 2014

Verkeerde keuze?

Tijdens mijn avondwandeling in de koude wind probeerde ik mijn gedachten te concentreren op een onderwerp voor mijn column. Ik had min of meer beloofd te schrijven over de geleerde Saoedische professor die ten onrechte beweerde dat wanneer de vrouwen auto rijden dat negatieve invloed op hun inwendige vrouwelijke organen heeft. Maar vóór mijn wandeling zag ik een uitzending van de Wandeling. De aflevering ging over een vrouw die haar baby afstond aan een adoptie gezin. Ze leefde wild maar kreeg spijt en trachtte contact met haar zoon te maken. De zoon wilde niet. Ze wachtte tot hij achttien werd en deed nog een poging maar ook na zijn achttiende wilde hij niets van zijn moeder hebben, de moeder die hem had afgestaan. De moeder leefde in de hoop dat haar zoon ooit van gedachten zal veranderen. Ze wist zeker dat haar zoon haar ging zoeken. En dat gebeurde ook. Haar zoon die zelf twee kinderen kreeg en de leeftijd van veertig passeerde voelde behoefte zijn moeder te zien. De ontmoeting was intens en het geluk van de hereniging was ontroerend.
Edoch, na mijn wandeling en voor ik aan het schrijven begon keek ik eerst naar FB en ik zag deze foto. De foto was gedeeld door een goede oude vriend en oud collega uit Bagdad. En deze had het van een andere oud collega regisseur, een gezamenlijke oud collega. De foto wordt begeleid met een beschrijving. De foto zou van een straaljager piloot zijn. Een piloot die in 1991 zou geweigerd hebben de opstandelingen, die na de Golfoorlog tegen Saddam opkwamen, te bombarderen. Als gevolg daarvan had Saddam de vrouw van de piloot en hun kinderen geëxisteerd. De piloot werd gevangengenomen en werd gezien als een geestelijk gestoorde. Hij bracht vijf jaren in de gevangenis en werd daarna in een gekkenhuis geplaatst.
Na de val van Saddam is hij wel vrij gekomen maar niemand bekommerde zich om hem. Blijkbaar is de man zelf erg trots dat hij weigert hulp te vragen en weigert aalmoezen. Als hij honger heeft loopt hij in een restaurant en eet een maaltijd. Hij slaap op straat.
In 1991 kwamen de sjiieten in het midden en zuiden van Irak in opstand. In het noorden (Koerdistan) kwamen de Koerden in opstand. Saddam was aan de verliezende hand. Om dat te voorkomen besloot de Amerikaanse president van toen George Bush sr. om Saddam toestemming te geven zijn luchtmacht weer te gebruiken. Deze piloot heeft geweigerd de sjiieten en/of de Koerden te bombarderen. Nu is de premier van Irak een sjiiet, de president een Koerd. Je zou denken die moeten wel waardering hebben voor de man die zijn familie opofferde voor hen die toen in opstand waren, voor zijn landgenoten en voor zijn menselijke waardigheid.
Zou deze piloot wanneer hij de opdrachten van Saddam niet had geweigerd nu in Irak of elders een goede leven hebben gehad?
Ja, dat is zeker. Want de piloten die met chemische wapens de Koerden hebben bestookt kregen hulp van de regering en genieten in Europa van hun vrijheid, waarschijnlijk van onze belasting centen.
Zou deze zwervende piloot, die alles verloor, nu spijt hebben van zijn heldendaad, van zijn principes en waardigheid?

9. jan, 2014

Profeet: een wandaad moet je bestrijden!

Naar aanleiding van mijn column: 'Man, wordt moslim en geniet van 78.400 Horias' kreeg ik een aantal reacties. Mijn neef Hawar verzocht mij in een reactie om ook kritisch te kijken naar de mooie dingen van Islam. Hij vroeg dat omdat ik met name schrijf over de daden van (fundamentele) moslims die me in de media opvallen. En hij ziet een wezenlijk verschil in het denkwijze tussen de Islam en de Moslims. Mijn neef is 'zelf van overtuigd dat wanneer men naar iets/iemand kijkt dat men zoekt naar zowel de goede als de slechte eigenschappen. Zodat men daar een juiste oordeel over kan maken.' Ik ben met het eens. 
Laat ik maar in het begin zeggen dat ik niet geroepen ben om over de islam te schrijven. Waarom? Omdat ik me niet kan verdiepen in de islam, althans niet zo ver zoals duizenden islamitische denkers die in de afgelopen 14 eeuwen het wel gedaan hebben en duizenden boeken over de islam schreven. Alleen van het heilige boek, de Koran, zijn er vele analyses, vele boeken gepubliceerd. Ook over de uitspraken van de profeet zijn evenzeer duizenden uiteenlopende interpretaties gepubliceerd. 
De islam werd helaas direct na het overleden van de profeet verscheurd door mening verschillen of die persoonlijk waren of religieus laat ik het in het midden. Die meningsverschillen hebben er toe geleid dat vele moslims bloed vloeide. Ook het bloed van de ashab (kameraad) van de profeet zelf. Zelfs zijn kleinzonen werden afschuwelijk afgeslacht. Sindsdien is de strijd alleen maar heftiger geworden. Islam kent twee grote stromingen: De snunne en De shieaa. Uit deze twee hoofdstromingen zijn weer tientallen takken. 
Daarom ga ik me, als een simpele geest, niet bemoeien met de islam. Islam is voor mij een religie dat in Koran geschreven is, een soort theorie. En de moslims zijn diegenen die in het heilige boek geloven. Ze moeten dat boek respecteren en uitvoeren wat hen wordt opgedragen. Het probleem echter is dat in de afgelopen 14 eeuwen de interpretaties blijven komen die op zijn zachts gezegd het heilige boek geen goeds doen. Ik denk, van uit het positieve in me, dat alle moslimgeleerden proberen, zonder enkele uitzondering vanuit een positieve blik de zaken hebben benaderd en nog steeds benaderen. En toch is het ene positieve niet het andere. 
Laat ik maar een positief punt noemen, een zin uit de Koran zegt: 'diegene die een ziel doodt betekent alsof hij de hele mensheid heeft gedood.' Dit is menselijk en positief. Niemand kan er aan twijfelen. In welk context is de zin gezegd weet ik niet. Dat hoeft ook niet. 
Dit is theorie. En dat is, zoals mijn neef waarschijnlijk bedoelt, Islam en dat wezenlijk verschilt met de moslims. Want is waarschijnlijk niemand ontgaan dat er verschillende moslims zijn die de dood van andere moslims verheerlijken en als hun plicht zien. Hierover heb ik onlangs een column op mijn site gepubliceerd over hoe onschuldige mensen in de belegerde dorpen en steden in Syrië slachtoffers worden van die vechtende extreme moslims. 
De profeet heeft gezegd: 'wie van jullie een wandaad ziet moet laten stoppen. In d eerste instantie moet je dat met je hand doen (dus ingrijpen), als je niet durft moet je het verbaal proberen de wandaad tot stoppen te brengen en als je dat ook niet durft moet het in je hart afkeuren.'
Als ik zie dat moslims die in de naam van Allah een kind in het hoofd schieten en 'Allah u Akbar' roepen kan ik dat niet aan de islam toedichten maar aan die moslimman. En als ik dat verbaal afkeur en mensen ervan op de hoogte hou is volgens de profeet een goede zaak. Maar de moslims die alleen in hun hart wandaden afkeuren en verder lekker hun frustratie in een gebed wegwerken is volgens de profeet het zwakste wat een moslim kan doen.
Voor mij als schrijver vind ik dat ik de wandaden van wie dan ook (of het om een treinconducteur gaat die een bejaarde de trein uitgooit, een NS die (wan)planning maakt of een militante moslim die mensen in het openbaar gijzelt) onder het licht moet brengen. Dat lucht op. Dat is voor mij een soort gebed, en indirect tegemoetkoming aan wat de profeet in positieve zin heeft bedoeld. 
Sinds 1988, sinds dat ik de gevolgen zag van wat Saddam Hussein met het gebruik van chemische wapens tegen de Koerden bereikte en duizenden slachtoffers maakte heb ik mijn geloof in de goedheid van religieuzen verloren. Welke moslim geestelijke, over de hele wereld, heeft tegen die wandaad geprotesteerd? Naar mijn weten geen een. Ze juichten voor de dictator. Ze ontvingen de massamoordenaar met open armen in de moskeeën en gingen achter hem staan tijdens het gebed.
Ik heb niet in een moskee gebeden maar ik heb die wandaden veelvuldig onder de aandacht gebracht. En we zullen zien welke daden worden door Allah en de profeet gewaardeerd: mijn protesten tegen de onrechtvaardigheid of het stilzwijgen van de religieuze mannen die misschien tijdens een gebed, stiekem in hun harten, de massamoorden hebben afgekeurd?
Dat ik nu letterlijk beschreef wat die imam zei en deed is puur verslag geven met een beetje spot. Ik doe geen waarde oordeel over of zo iets al dan niet bestaat. Maar dat mensen als schapen zaten naar hem te luisteren kon ik niet begrijpen. En als de bedoeling van die imam positief was, dat hij daarmee de mannen voor vreemdgaan ging behoeden zou ik dat toejuichen. Maar wat zou je doen als hij daarna zijn toehoorder stimuleert aanslagen te gaan plegen om zo snel mogelijk in het hiernamaals te komen? In het paradijs waar volgens hem elke man recht op 78.400 vrouwen heeft. Als man moet je dat niet willen. Sommige mannen kunnen één vrouw niet temmen maar een grote fantasie hebben ze wel. 
 
 
NieuwerOverzichtOuder