Beroepsgeheim? Uitzonderingen moet kunnen...

Wat zou de psychiater, van de copiloot Andreas, gedachte hebben toen hij het nieuws hoorde over het vliegtuigongeluk van Germanwings die zijn patiënt veroorzaakt had?

Ik denk niet dat hij zijn schouders opgehaald heeft en het nieuws met een slokje whisky wegspoelde. Tenzij hij ook aan hetzelfde kwaal zou geleden hebben als zijn patiënt Andreas. Laat ik er maar vanuit gaan dat de psychiater een normaal mens is, iemand die het leven van anderen, de anderen die ontspoord zijn of dreigen te ontsporen, probeert op de rails te krijgen. En ik begrijp heel goed dat die mensen een privacy hebben en de psychiater (en elke andere behandelaar) dient het geheim dat bij zijn beroep hoort te respecteren en niet openbaar mag maken. Toch, er moeten bepaalde uitzonderlijke situaties zijn waar de behandelaar een aanmelding moet maken, zijn beroepsgeheim de prijs moet geven. En de situatie van Andreas, de copiloot, is een uitzonderlijke situatie waar de psychiater een overweging had moeten maken om zulke omvangrijke ramp te voorkomen. Natuurlijk zou je kunnen zeggen dat de psychiater had niet kunnen weten dat Andreas tot zulke daad in staat zou kunnen zijn. Dat denk ik niet. 'Voorkomen is beter dan genezen' is in deze situatie ook letterlijk van nut kon zijn. Hij had het leven van 150 mensen kunnen sparen, waaronder vele jongeren die een prachtige toekomst zouden misschien hebben. 

Waarom gaf de psychiater een brief aan Andreas, na een gesprek met hem, waarop hij schreef dat Andreas niet mag vliegen als hij er niet van overtuigd was dat Andreas iets verkeerds zou gaan doen. En de psychiater moet geweten hebben dat Andreas een piloot is en die op die bewuste dag zou gaan vliegen. Waarom waarschuwde hij de werkgever van Andreas niet? Hij had tegen de werkgever van Andreas kunnen zeggen dat zij Andreas een dagje vrij moeten geven. Daarbij hoefde hij geen beroepsgeheim te schenden. Het zou bij een waarschuwing blijven en die ene waarschuwing had misschien die ramp voorkomen. Het had misschien het leven van 150 passagiers, hun nabestaanden, familieleden en kennissen, niet geruïneerd. Wat voor nut heeft het gehad dat hij die brief aan Andreas zelf gaf? Ik zie die brief, aan Andreas zelf, als een foute boel. Het heeft blijkbaar als aanmoediging gewerkt. Want Andreas die probeerde zijn ziekte, voor zijn werkgever, geheim te houden. 

En wat was de echte reden voor die brief? Zou Andreas zijn psychiater verteld hebben dat zijn vriendin hem bedriegt en bewust tegen hem liegt waardoor hij zich kloten voelt? Waardoor hij zich tot wraakneigingen gestimuleerd voelt? Zou Andreas tegen zijn vriendin gezegd hebben wat zijn psychiater schreef? Zou zijn vriendin zelf de brief van de psychiater gezien hebben en hem uitgelachen hebben, dat hij een nietsnut is, een miezerig mannetje? We weten het helaas niet. En wat zou de echte impuls zijn, het laatste duwtje dat Andreas besloot om met het vliegtuig in de berg te vliegen? Zou dat de sfeer aan board zijn, de blije passagiers, de onbevangenheid van de scholieren en andere mooie taferelen? Zou al die waarnemingen zijn depressie verdiept hebben? Zou het een soort jaloezie zijn? Zou de stem van zijn vriendin in zijn oren geklonken hebben dat hij een waardeloze vent is? 

Dat weten we niet zeker en het blijft bij het vermoeden. De psychiater en zijn vriendin zouden meer weten maar hoe ze met hun kennis om zouden gaan weet ik niet. 

Een vraag blijft in mijn hoofd malen: zou het schenden van beroepsgeheim, in dit geval, het leven van 150 mensen gered hebben? Er moet ook sprake zijn, naast het beroepsgeheim, van verantwoordelijkheid voor het redden van mensen.