1. jul, 2015

Amerika doet Koerden onrecht, bijna altijd al...

De Amerikanen kennen de geschiedenis van de islam. Ze kennen vrij goed de geschillen binnen de twee grote islamitische stromingen om voor het gemak Soenniet en Sjiïet te noemen. Het soennitische Ottomaanse rijk was eeuwen in strijd met het Sjiitische Perzische rijk. Die twee grote machtige islamitische rijken hebben hun oorlogen op het Koerdische grondgebied (Koerdistan) uitgevochten. Beide machthebbers gebruikten/misbruikten daarbij de Koerdische stamhoofden, prinsen en sjeiks. En officiel is Koerdistan in 1514 door deze twee machten werd verdeeld. De eerste wereldoorlog maakte definitief een einde aan die vorm van de islamitische dominantie in het gebied. Amerika wilde de verblijfsellen van die machten in haar voordeel gebruiken en dat kwam haar goed uit want de nieuwe president van Turkije Ataturk was seculier en dat gold voor de Iraanse machthebber ook. Deze waren georiënteerd op het westen en vonden de islam een traditioneel geloof dat ver van de macht moest blijven. Dus Amerika had eigenlijk goede troeven in de hand, beter kon ze niet treffen. En daarvoor, in 1916 tijdens de eerste wereldoorlog, hadden Frankrijk en Verenigd Koninkrijk in het verdrag dat Sykes-Picot heet nieuwe grenzen in het Midden-Oosten getrokken waardoor landen als Irak, Syrië, Turkije, Iran Jordanië, Libanon Enzovoort ontstonden. De koningen van Saudië-Arabië, Jordanië en Irak waren van een en dezelfde familie namelijk de Hashimitische familie. Nu regeert die familie alleen nog in Jordanië. De koning van Egypte was ook westers ingesteld. Met andere woorden had Amerika toen geen rekening gehouden met de Koerden en het Koerdische vraagstuk, althans ze dacht er licht over. De Koerden hebben direct na de eerste wereldoorlog in Noord- en Zuid-Koerdistan (Turkije en Irak) grootste klappen gekregen. De Engelsen die het gezag over de Iraakse Koning hadden hebben de opstanden van Koerden voor onafhankelijkheid zeer bloedig en agressief neergehaald. En Ataturk kon de grote machten waaronder Amerika overtuigen om de rechten van Koerden te schrappen, uit het verdrag van Sèvres (Zwitserland) van 1920. Dat lukte hem en in het verdrag van Lausanne in 1923 (Zwitserland) werd voor geen woord gerept over de Koerden en hun rechten. Na de eerste wereldoorlog hadden de grote machten, winnaars, de rechten van alle volkeren in het verdrag van Sévre gewaarborgd waaronder die van de Koerden. De Koerden waren teleurgesteld maar bleven streden voor hun rechten. Alleen moesten ze nu tegen vier verschillende landen vechten. Al die landen hadden goede banden met Amerika, trouwens ook met het westen en de Sovjet-unie, en beschouwden het Koerdische probleem als een binnenlandse aangelegenheid. Turkije dat het grootste deel van Koerdistan bezet ontkende zelfs geheel het bestaan van de Koerden. En al die moslimlanden die onderling grote verschillen hadden en verschillende ambities koesterden werden ze het eens over één dingen namelijk wanneer een van die landen problemen met de Koerden heeft moeten ze hun onderlinge verschillen ter zijde schuiven en samen tegen de Koerden optreden. Dat hebben ze vastgelegd in het verdrag van Saad-Abad (Iran) in 1937. En ik moet zeggen dat ze wat dat betreft wel woord hebben gehouden, nu nog steeds.
Na de tweede wereldoorlog konden de Koerden het republiek Mahabad in oost-Koerdistan (Iran) stichten. Een republiek dat gedoogd werd door Stalin, de president van Sovjet-Unie. Maar deze verkocht/verried de Koerden aan het westen en Iran. De Iraanse troepen konden na een jaar van het bestaan van het Koerdische republiek een einde maken aan die onafhankelijkheid waarmee niets van de droom van de Koerden overbleef. Het werd een nachtmerrie voor de Koerden toen ze zagen dat hun eerste Koerdische president en zijn ministersploeg in het openbaar werden opgehangen.
Na de "linkse, Arabisch nationalistische" revoluties in Egypte 1956, Irak 1958 en Syrië begin jaren 1960 wilde Amerika een tegenstander vinden waarmee ze kon gebruiken tegen die machthebbers wanneer ze iets vervelends gingen doen en niet gehoorzaamden. Die tegenstanders waren de Koerden. De legendarische Koerdische leider Barzani die in Ballingschap leefde, in de Sovjet-Unie. Hij was in 1947 er heen gevlucht na het neerhalen van de Koerdische republiek Mahabad waar hij een onderdeel van de regering vormde. Hij zag de weg vrij om naar de rechten van zijn volk te vragen en keerde terug naar Irak. Aanvankelijk werd hij als een held ontvangen maar toen hij begon te vragen naar de rechten van zijn volk brak er een oorlog want Irak was immers van Koerden en Arabieren en waar zouden de Koerden het lef hebben om naar hun rechten te vragen. Het werd een uitputtende oorlog en die leider stond aan de basis van het neerhalen van drie Iraakse regeringen. De laatste regering die in 1968 aan de macht kwam werd door Saddam en zijn kameraden gesticht. Na twee jaar gevechten besefte Saddam dat alleen een list kon de Koerden nekken. Hij sloot een verdrag met hen af, een vierjarig verdrag tussen 1970-1974. Na vier jaar zag Saddam zijn kans schoon om de afspraken niet na te komen en begon weer een oorlog tussen Koerden en Irak. De Koerden zochten hun heil in hun bergen en de Sjah van Iran die in onmin was met Saddam gaf ze ruimte om hen vanuit zijn grenzen met rust te laten. Een jaar later bracht Henry Kissinger, de buitenlandse minster van Amerika de Sjah en Saddam, via de Algerijnse president, bij elkaar en verzoende ze, ten koste van de Koerden. De Koerden zagen dat als een groot verraad want Amerika had ze het een en ander beloofd (zo heb ik begrepen) maar met dat verdrag gaf Amerika de Koerden een genade klap die decennia duurde tot Saddam weer in onmin met Amerika kwam door Koweit te bezetten cq annexeren.
Je zou denken dat Amerika de chemische aanval tegen Koerden kon gebruiken in het voordeel van Koerden. Niets minder waar. De Amerikanen die zelf ook chemische stoffen aan Saddam leverden hebben met geen woord over Koerden gehad. Pas na dat Saddam Koeweit had bezet noemde president Bush sr dat Saddam gifgas tegen Koerden had gebruikt.
Telkens moeten de Koerden voor hun strijd hulp zoeken tegen hun onderdrukker en die onderdrukker is weer op een of andere manier bevriend is of was met Amerika en Amerika gebruikt weer de Koerden met valse beloftes. En de Koerden komen weer bedrogen uit.