Persoonlijk ben niet van demonstraties. Dat heb ik eerder gemeld. Niet van de stille en ook niet van de luide. Onze tijd vraagt om protesten tegen het gevaar dat de wereld dreigt te overlopen, richting een apocalyptische einde. In deze tijd kan je niet ontsnappen aan de drama's die de beschaving treffen. Je wordt omsingeld door het nieuws en soms word je zelf er een onderdeel van. Het gevaar komt steeds dichterbij, je bent geneigd niemand te vertrouwen. Je bent je leven niet meer zeker. Niet in een theater, niet in een voetbalstadion, niet op een gewone terras en zelfs niet in een straat of in je huis. De angst sluipt verder in je hart en maakt het leven anders, beangstigender. Onze Europese leiders willen ons nu overtuigen dat er een oorlog gaande is. Dat helpt echt niet tegen de angstgevoelens die er al zijn. Een oorlog voer je tegen een vijand, een bekende vijand. De oorlog heeft fronten, linies, loopgraven en zelfs regels, ethische regels. De oorlog kent krijgsgevangenen. De huidige oorlog tegen de terreur die Europa al een paar jaar treft heeft geen regels. Het zijn niet de soldaten op het front die aangevallen worden maar de gewone mensen. De kunstenaars, schrijvers, filmmakers, feestvierende, vakantiegangers, vliegtuig- en treinpassagiers. Men schuwt het doden van kinderen niet. Wat doe je tegen zo'n vijand? De mysterieuze vijand die steeds machtiger wordt, die met zijn ongekende geweld en haat aanhangers werft. Zit het geweld in de mens zelf of is dat de angst die de mensen ertoe drijft?
Je weet niet meer wat erger is. De massamedia dwingt je met een geweer tegen je hoofd om te kijken. Je krijgt veel keuzes. Je moet naar alles kijken, een filmpje van een ISIS vader die zijn kind, van twee jaar oud, leert hoe die, met een grote mes, een pop onthoofd onder de roep en kreten van 'Takbir'. Je moet kijken naar beelden van massagraven in het veroverde Shingal. Massagraven waar tientallen Yezidie meisjes en jonge vrouwen er liggen. Je zie ze niet. Je ziet delen van hun botten, kledingstukken, vervuilde haren en zelfs hun goedkope parfumflesjes. Je wordt gedwongen naar alles te kijken. Je kunt natuurlijk je ook van alles afsluiten maar als je tv kijkt of massamedia bezoekt ontkom je niet aan gruwelen.
Protesteren mag je wel. Doe wat je kunt, waar je goed in ben, maar het is geen fijne tijd, geen vrolijke tijd. Helaas ik kan je deze keer geen glimlach bezorgen, zelfs niet een cynische...

Ik kijk naar een live uitzending van de Koerdische zender Rudaw. De verslaggever is in de zojuist bevrijde Koerdische stad Shingal. De verslaggever vraagt zijn cameraman om een voertuig van binnen te filmen. De strijders maken ruimte voor de cameraman en de verslaggever. De camera laat vier grote vaten zien. Een strijders die wordt ook doktor genoemd vertelt dat wanneer die vaten (explosieven) ontploft was hadden ze zeker 500 mensen kunnen doden. De draden die de explosieven aan elkaar verbinden zijn doorgesneden. Mijn hart klopt harder. De strijders dringen zich op om in het zicht van de camera te komen zodat hun familie en vrienden hen live kunnen zien. Het geluid van rinkelende mobiele telefoons is constant te horen. De doktor die de bommen ontmanteld had zegt steeds dat het erg veilig is, dat men hoef niet bang te zijn voor ontploffingen. Een Koerdische strijder, die het voertuig met explosieven na die veroverd op ISIS en het voertuig in veiligheid had gebracht, zegt dat hij niet bang was om met die explosieven te rijden. Aan de ene kant vind ik het dapper maar aan de andere kant levensgevaarlijk. Misschien heb ik geen weet van die technische zaken maar wanneer in Nederland een bom uit de tweede wereldoorlog wordt gevonden en ontmanteld wordt een enorm gebied rondom de bom ontvolkt en met enorme voorzichtigheid gewerkt. Gelukkig loopt alles (live) goed af is de boel, die nog een keer close in beeld wordt gebracht, niet geëxplodeerd.
Even later worden vier gevangengenomen ISIS strijders geïnterviewd. Ze zijn geblinddoekt. Drie er van zijn familie, vader en twee zonen. Ze zijn Yezidie bewoners van Shingal, spreken Koerdisch en hadden zich tot de islam bekeerd. Ze beweren dat ze niets gedaan hebben maar de Koerdische Peshmerga die hen had gevangen genomen zegt dat hij bewijzen heeft en getuigen die hen als harteloze verkrachters en pooiers zien. Een van hen heeft nog een pet op met de tekst: 'Islamitische Staat'.
Even later wordt de speech van de Koerdische president Barzani uitgezonden. De achtergrond is de bevrijde stad Shingal en als de camera zich omdraait zien we een massa strijders en journalisten op een helling naar de president kijken. Ik krijg kippenvel. Even later spreek ik mijn neef via de telefoon die ik eerder ook live, voor een andere zender, verslag uit uit Shingal gaf. Hij is blij, vrolijk en voldaan. Hij zegt: blijkbaar heeft ooit een onschuldig iemand voor god heeft gebeden en gevraagd om Koerden te beschermd. God heeft blijkbaar dat gebed gehoord. Koerden hebben nu hun beschermer in de Amerikanen gevonden. De Amerikaanse piloten vernietigen de vijandelijke doelen met precisie bombardementen. En ze vertrouwen alleen de Koerden in de strijd tegen ISIS.
Waarom nu? Waarom niet zes maanden eerder bijvoorbeeld. Zou het te maken hebben met de Russische betrokkenheid in de strijd tegen ISIS in het voordeel van de Syrische regering, dat de Iraakse regering ook de steun van Rusland vroeg, dat de Egypte, Jordanië en andere Arabische landen ook met de Russen aan het overleggen zijn en de Amerikanen de rug toekeren?
In ieder geval is Shingal bevrijd of nu de Amerikanen wel of geen goede bedoelingen met Koerden hebben. Ik hoop dat de bevrijding de weg opent voor hun eenheid.

Shingal, de Koerdische stad die tegen een berg leunt met dezelfde naam. Shingal die kijkt over de grenzen van Irak en Syrië die bijna honderd jaar geleden geplaatst werd en Koerdistan verbeurde. Shingal die haar wortels in de geschiedenis heeft. Shingal waar de meerderheid van de bewoners, ondanks zuiveringen en gedwongen bekeringen tot de islam, altijd Yezidi's gebleven. En Shingal die vijftien maanden geleden weer door het hart geraakt en viel. Shingal viel vorig jaar in de handen van de meest extremisten en moordenaars die in de slavenhandel geloven, die geen enkele menselijkheid of deugd in zich hebben. Duizenden bewoners van Shingal vluchtten, duizenden werden geëxcuseerd en duizenden vrouwen werden als seksslavinnen verhandeld en verkracht. Het nieuws heerste vorig jaar voor de lengte een paar maanden. Daarna werd Shingal bijna vergeten.
Sinds vandaag, 12 november 2015, zijn duizenden Koerdische strijders begonnen een gevecht om Shingal te veroveren. Er zullen weer honderden doden vallen om de stad uit de handen van extremisten te bevrijden.
Gisteren, een dag vóór de bevrijdingsaanval, liep ik langs het Scheveningse strand. Het was grauw weer, bewolkt en het waaide. Met moeite liep ik over het zand, het bijna kleverige zand. In de duinen staan op kleine afstand van elkaar soort bunkers die over de zee kijken. Ik dacht dat die daar staan als verdedigingslinies. De afstand tussen de zee en de duinen is misschien een kleine tweehonderd meter. Die afstand is misschien dezelfde als de afstand op het strand van Normandië waar de geallieerden de D-Day in de tweede wereldoorlog begonnen. Ik dacht aan die duizenden militairen die de afstand van honderden meter moesten afleggen terwijl ze onder constante regen van kogels kwamen te staan. Dan wordt de afstand dodelijk langzaam, eindig. Dat gold toen voor duizenden mensen. Ja, daar een dag voor de start van de aanval om Shingal te bevrijden dacht ik er aan, aan de D-Day.
En nu zit ik naar beelden te kijken van de oorlog in Shingal. Ik krijg een ambivalent gevoel. Aan de ene kant ben ik blij dat de Koerden hun stad gaan veroveren. Maar aan de andere kant er gaan zo veel strijders vallen. Er zullen vele kinderen wees worden en vele vrouwen weduwen.
Edoch, de extremistische moordenaars moeten uit Shingal en heel Koerdistan verwijderd worden want de Koerden hebben recht op een vrije leven in eigen huis, stad, land.

Vijf maanden geleden neem ik het besluit om met Tele2 te stoppen en over te stappen naar een andere provider. Ik geef mijn besluit zelf door aan Tele2 en laat mijn nieuwe provider ook hetzelfde doen. Dubbel check is natuurlijk beter. Tele2 geeft aan dat het betreurt maar respecteert mijn besluit. Een van de redenen van de overstap ligt in het feit dat ik Tele2 niet vertrouw, vooral als ik in het buitenland een bundel van 100MB koop. Je hebt geen enkele controle over. Een keer was de bundel binnen twee uur op terwijl ik geen minuut internet gebruikte.
Een maand na de opzegging boekt Tele2 toch het maandelijkse bedrag dat ze al twee jaar deed. Ik neem contact op en vertel dat het onterecht is. De aardige Tele2 medewerker begrijpt het volkomen, biedt zijn excuus aan en belooft het ten onrechte afgeboekte bedrag terug te storten. Een maand later herhaalt zich hetzelfde verhaal, inclusief mijn contact met Tele2 en een aardige medewerker die de excuus biedt en beterschap belooft. De derde maand is de zaak standvastig. Tele2 blijkt taaier dan de Berlijnse muur van de jaren zestig. Na een derde telefonisch contact dat elke keer lange minuten duurt en irritaties oproept die langzaam beginnen te stijgen belooft de aardige medewerker weer beterschap. En inderdaad ik krijg de helft van het bedrag terug maar tegelijk krijg ik een bericht dat mijn nieuwe factuur er ligt en er wordt weer het maandelijkse bedrag afgeboekt. 'Niet boos worden, ontspan en heb geduld', fluister ik in mijn eigen oor maar mijn oor kan niets horen. Mijn oren worden blind van woede. Ik pak de telefoon en als ik voor de zoveelste keer al mijn gegevens (het huisadres, de postcode het huis nummer, mijn naam en geboorte datum) door de telefoon moet zeggen vóór ik geholpen kan worden, sta ik bijna te ontploffen. Maar ik beheer de woede enigszins door te gaan liggen terwijl ik aan het telefoneren. De aardige medewerker begrijpt het ook niet waarom het misgaat en probeert zijn best te doen me met een andere afdeling te verbinden. Na een kwartier wachten wordt de lijn opgehangen. Twee dagen later krijg ik een bedrag van een maandabonnement terug om weer een bericht te krijgen dat de nieuwe factuur staat vrolijk op me te wachten. Het bericht lees ik onderweg via mijn iPhone en loop als een Stier met rook uit mijn neusgaten richting huis om te bellen en alle aardige medewerkers uit te schelden. Ik doe de deur open en tref een brief van Tele2 op de deurmat. Ik laat een zucht van verlichting er van uit gaande dat ze zich excuseren en hun fout per brief toegeven. De brief is een dreigement. Als ik niet tijdig betaal krijg ik boete. Ik reageer schriftelijk en doe de brief en mijn reactie in dezelfde envelop en stuur hem meteen terug. Ik schrijf hier niet wat ik er bij denk maar wat ik denk kan je wel raden. Een paar dagen later krijg ik een anoniem telefoontje. Ik neem niet op maar later luister ik naar de excuus van een aardige Tele2 medewerker die de fouten van het bedrijf erkent en dat ik mijn geld terug krijg. Ik zie de zaak als afgesloten. Echter een dag voor mijn terugkeer uit vakantie kijk ik naar mijn bankafschriften en ik zie dat Tele2 een bedrag weer heeft afgeboekt. Ik kan haast niet boos worden. Ik krijg grote bewondering voor Tele2 en gun het bedrijf bijna dat bedrag voor de doorzettingsvermogen die ze hebben, voor de taaiheid. Ik besluit niet te reageren maar gewoon via mijn bank het bedrag terugboeken. Ik wacht of ik een deurwaarder krijg voor iets dat ik geen schuld aan heb. Als dat gebeurt betekent dat Tele2 die schuldbewust mijn probeert te stelen de zin krijgt.

Als Erdogan de verkiezingen in juni 2015 had gewonnen waren er vele levens gespaard gebleven.
In minder dan vijf maanden koste zijn verlies honderden levens en de ellende is allang niet voorbij. Als hij had gewonnen hadden misschien de drie zelfmoordaanslagen van de ISIS op vredelievende demonstranten geen plaats gevonden, de tientallen luchtaanvallen op Koerdische instellingen waren misschien niet gebeurd zijn, de oorlogsretoriek, haat- en angstzaaien en het aanmoedigen van Syrische vluchtelingen naar Europa te gaan hadden waarschijnlijk ook geen plaats gevonden. Is dit de Turkse democratie of islamitische democratie. Of is het combinatie ervan: Turks-islamitische democratie? De heer Erdogan had geen zin met andere partijen te regeren. Dat is toch een essentieel punt in de democratie dat wanneer een partij geen meerderheid heeft dat die samen met andere partij mag regeren. Nee, de Turks-Islamitische democratie is een andere soort democratie. Het is de Erdoganiaajnse democratie en dat betekent dat de macht in de handen van een man moet zijn en dat is hij: Erdogan. In dit schopt hij nog verder dan Poetin die op een slinkse wijze premier was, dan president, dan premier en dan weer president. En als hij premier was had hij de echte macht en als hij president was weer de echte macht. Het gaat dus om de persoon en niet om de ambt. Dat is Erdogan ook. Toen hij premier was was hij de almachtige van Turkije. En Gul die toen president was was een gewone marionet in de handen van de premier. Nu hij de president is is hij de almachtige. Omdat hij Poetin niet wilde kopieëren om in zoveel jaren van de ambt te veranderen wilde Erdogan, de ambt van de president voor zichzelf zodanig wijzigen dat hij misschien ook na zijn dood de almachtige blijft. Dat zijn opvolger bij elke beslissing naar zijn graf moet gaan en orders gefluisterd krijgen door een opnameband die hij al vorens gemaakt heeft of dat zijn vrouw de orders fluistert, van achter een gordijn van waar hij opgebaard/opgezet zou zijn. Ja, Erdogan zal niet begraven worden zoals in de islam bekend is. Hij zal een regel vinden die dat hem toestaat, misschien zal hij zich als de opvolger van de profeet Mohamed gaat melden. Alles kan.
Als een normaal mens kun je je afvragen of zijn actie, weigeren met anderen te regeren en honderden mensen doden voor zijn alleen heerschappij, de moeite waard was? Dat je in staat bent om zo veel moorden te plegen, zo veel ellende te veroorzaken om uiteindelijk zeven procent meer stemmen te krijgen is niet meer of minder dan misdaad, massamoord. En waarvoor? Om nog vier jaar in het gigantische paleis te blijven wonen. Ook zonder die moorden kon hij er blijven. Maar waarom? Waarom straft hij het merendeel van de inwoners van zijn "rijk"? Krijgt hij meer respect? Wordt het volk steeds banger voor hem? Is dat de reden? Als moslim moet hij weten dat hij zijn daden toch voor Allah moet gaan verantwoorden. Of denkt hij dat hij zelfs slimmer dan Allah is?Weet hij niet als Allah geduld toont het niet betekent dat Hij hem niet terugpakt.
Iedereen is van mening dat de Turken voor een sterke man hebben gekozen. Noemt men voortaan een sluwe moordenaar die verdeeldheid zaait onder zijn eigen bevolkingsgroepen een sterke man of zijn de mensen in de war?
En nu, nu de sterke president van Turkije zich voor vier jaar verzekerd heeft wat gaat hij doen? Als hij blijft tegen de Koerden, niet alleen in Turkije maar ook in Syrië vechten, als hij liever ISIS troepen aan zijn zuidelijke grens wil hebben in plaats van de legitieme Koerdische bevolking, dan heeft hij het verschrikkelijk mis. Een volk kan je onderdrukken maar niet voor eeuwig. Bovendien het is onrechtvaardig dat je, als democratisch gekozen president, een stelletje extreme moordenaars prevaleert boven een bescheiden volk dat in vrede wilt leven. Of behoort dat tot de sterke eigenschappen van Erdogan?